Uitleg

1 De ambtstermijn van een burgemeester is zes jaar. Van Kemenade had kritiek op Ien Dales toen zij na twee jaar burgemeesterschap in Nijmegen toetrad tot het kabinet Lubbers-Kok.

2 Bij de behandeling van de begroting 1994 verklaarde minister Maij-Weggen van Verkeer en Waterstaat ‘dat tegen 1996 iedereen weer een plaats zal hebben in de trein’.

3 Gemeenteraad en de ministeries voor Volksgezondheid en Justitie hadden nog geen toestemming verleend. Een GGD-arts had dertien jaar eerder hetzelfde plan gelanceerd.

4 Loze kreet. In Nederland hebben in vloeibare wasmiddelen nog nooit fosfaten gezeten.

5 In de vraag was vermeld dat ruimere openingstijden zouden kunnen leiden tot prijsstijgingen van drie procent. Zonder dit dreigement blijkt uit hetzelfde onderzoek dat 75 procent van de consumenten ruimere openingstijden wenselijk acht. FNV Dienstenbond-bestuurder Voormeulen: ‘Wenselijkheid is hetzelfde als vragen om mooi weer.’

6 Ingezonden brief huisarts in NRC Handelsblad: Het is niet juist alleen sterftecijfers te geven. De daling kan ook geschreven worden op het conto van een snellere en betere opvang van verkeersslachtoffers met ernstige verwondingen.

7 Dit verschijnsel staat bekend als de Paradox van Braess. Deze Duitse onderzoeker ontdekte in 1968 dat het toevoegen van één extra straat aan een simpel netwerk bestaande uit vier straten, het voor alle weggebruikers moeilijker maakte om het netwerk te passeren. Een onderzoek uit 1998 naar zestig verkeersituaties in de wereld concludeerde dat bij sluiting van een belangrijke verkeersader gemiddeld een kwart van het oorspronkelijke verkeer verdampt.

8 De rooms-katholieke kerk is een wereldkerk. In alle rk kerken werd dezelfde tekst voorgelezen.

9 Het percentage was gebaseerd op de vraag: Wat doe je meestal als je thuiskomt uit school? Uit tien mogelijkheden mochten de respondenten er twee kiezen: spelen met vriendjes, computeren, tv kijken, huiswerk maken, sporten en ouders helpen. Een kind dat om drie uur uit school komt, pakt geen dweil. Om drie uur valt er überhaupt niets te doen in het huishouden.

10 Dit lijkt logisch want er zijn nu eenmaal meer vrachtauto’s op de weg dan vroeger. Een factor, die in ieder geval ook een rol speelt, is het principe ‘just in time’. Vrachtwagenchauffeurs hebben haast, dus wordt vaak de hand gelicht met de beladingsvoorschriften.

11 Een andere horecagroothandel, Zegro, had het glas al een jaar in voorraad.

12 Politie en OT-team waren er wel. Er was alleen een brandende scooter. Een aantal GVB’ers biedt de politie excuses aan ‘voor de onzin die we (dinsdagavond) hebben verspreid’.

13 In het handboek Pig Diseases van de Brit D.J. Taylor staat dit op pagia 77 wel vermeld. Boekhandel Broese Kemink in Utrecht, waar dierenartsen worden opgeleid, had in februari enkele exemplaren op de plank staan.

14 Onzin, zegt Klaas Worp, papyroloog aan de Universiteit van Amsterdam. Oud nieuws, afkomstig van de Egyptische Raad van Oudheden, mogelijk in het nieuws gebracht omdat het toerisme plat lag na de aanslag in Luxor. De mededeling had betrekking op opgravingen die al sinds 1986 worden gedaan. Daarbij werden 7000 papyrusfragmenten gevonden, in grootte variërend van een snipper tot A4, maar geen rollen. De vondst in Fayoum werd overigens in 1880 gedaan.

15 De man had de brand in zijn woning zelf gesticht. Volgens de advocaat ging het om een ongeluk. Bij het schoonmaken van zijn fiets zou hij een sigaret in de wasbenzine hebben laten vallen.

16 De ritten vonden plaats op 20 maart, 5 juni en 18 september 1996. Op 1 maart en 28 oktober werd bij de Belgische spoorwegen gestaakt. In Nederland waren geen stakingen.

17 De vrouw was dronken, kreeg een jas aan en werd door twee horecamedewerkers mee naar buiten genomen. Toen het nog niet beter met haar ging, is op verzoek van de vrouw een taxi gebeld. Toen zijn de medewerkers naar binnen gegaan. De taxi arriveerde na een kwartier. In die tijd is ze buiten bewustzijn geraakt.

18 Het persbericht was mede ondertekend door Thermae 2000. Een onschadelijke legionella bestaat niet.

19 Ironisch, maar waar. De Boot is bekend om zijn afterparties. De schietpartij vond op zondagochtend om half zeven plaats. De deuren zijn van kogelwerend glas. De disco heeft zeven portiers met headsets en videobewaking. De bezoekers worden gefouilleerd.

20 De stichting Bulldog in Rotterdam, dat een aanloopproject voor heroïneprostituées aan de G.J. de Jonghweg had: de gemiddelde leeftijd van de hoeren is 31,8 jaar. Minderjarigen zijn er niet.

21 Een werknemer van het glazeniersbedrijf sloeg de glazen bedekking kort voor de onthulling met een pikhouweel kapot om een montagefout te verdonkeremanen.

22 Op het moment dat het meisje verdronk was het vrij rustig. Drie recreanten doken in het water, maar konden het meisje niet vinden. De tweehonderd toeschouwers keken niet naar de verdrinking, maar naar de reddingsoperatie van de brandweer, een half uur later. Bijna niemand reageerde toen de brandweer verzocht een levende keten te vormen. Op 25 september 1993 meldt het AD: Er komt geen toezicht bij de recreatieplas. Volgens de Barendrechtse burgemeester is toezicht niet nodig, omdat de plas geen zwembad is. Het Marokkaanse meisje was de tweede die in de zomer van 1993 in de plas verdronk. De Duitse omroep ARD zond in februari 2001 een reconstructie uit. (Bron: Rotterdams Dagblad, 30 januari 2001)

23 De meeste spullen waren afkomstig van een bedrijf. Alleen de oven (onbruikbaar), offsetpers (al vier jaar kapot), een reeds kapotte tv en wat meubilair waren afkomstig uit het OJC.

24 De stof is geen gif, maar geldt als ‘een gevaarlijke stof’, te verwijderen met water. Zie de Chemiekaarten. De brandweer kon uit de vrachtbrieven niet opmaken om welke stof het precies ging.

25 Op 27 januari meldde de stichting Consument en Veiligheid: het aantal ongevallen met vuurwerk is in vergelijking met het jaar daarvoor verdubbeld. Er is wel sprake van een daling in het aantal ernstige letselgevallen. De meeste ongelukken betroffen kinderen van 5 tot 9 jaar (21,4 procent) en 10 tot 14 jaar (31 procent).

26 Lelystad telde toen 60.000 inwoners. Er woonden elf asielzoekers verspreid over twee woningen.

27 Een ‘sleeping policemen’ is een verkeersdrempel.

28 De raid werd bijgewoond door de minister van justitie, burgemeester en hoofdofficier van justitie. Volgens de advocaten van de verdachten was de geconstateerde criminaliteit niet ernstiger dan die van willekeurige andere bendes, zoals die bijna wekelijks wel ergens waren opgepakt.

29 Verzuchting van Leijten: Hoe spelen journalisten het klaar om dat allemaal in een paar uur door te nemen en er ook nog verantwoord verslag van te doen?

30 Het verhaal was verzonnen. De jongen speelde met een vriendje met verfverdunner en vuur. Hij was bang voor de gevolgen thuis.

31 De volgende dag kwam het RD met een follow-up. De Internetbedreiging was niet te vinden. De politie ontkende Opsteltens lezing. Alleen op Koninginnedag waren ze ‘op de achtergrond gebleven’. Een van de twee was op vakantie, maar die reis was al voor de rellen geboekt.

32 ‘Ik geef de twee jongens niet veel kans dat ze, boven aangekomen, kokosnoten zullen vinden’, schrijft een lezer. De afgebeelde palm heeft een handvormig blad; een kokospalm heeft een veervormig samengesteld blad. (Bron: NRC Handelsblad, 21 januari 2006, 4 februari 2006)

33 Het Nederlands Forensisch Instituut deed proeven, waaruit bleek dat de beschadiging niet was veroorzaakt door een kogelinslag, een luchtbuks of zwaar gereedschap. Wat dan wel de oorzaak was, kon het NFI niet achterhalen. (Bron: NRC Handelsblad, 29 november 2005)

34 Halverwege de jaren tachtig, onder het kabinet-Lubbers (CDA), werden al aan de minima kerstpakketten uitgedeeld en in diverse plaatsen werden hulpfondsen opgericht. In 1985 verscheen een rapport waaruit bleek dat de helft van de minima te weinig geld had voor gezond eten. De huidige voedselbanken vonden hun ontstaan in Canada in de jaren negentig. In Nederland zijn acht tot tien distributiecentra. (Bron: NRC Handelsblad, 6 maart 2006)

35 Onzin: de alarmsirenes zijn hooguit op sommige plaatsen niet goed te horen, bijvoorbeeld binnen in winkels. (Bron: Metro, 6 februari 2006)

36 De opwinding is veroorzaakt door een ANP-bericht. Volgens Buitenlandse Zaken en de Europese Commissie was er sprake van een canard. Wat wel klopte was dat de Commissie mediaorganisaties had uitgenodigd voor een rondetafelconferentie. ‘Die moet gaan over de soms ongewilde rol die media spelen bij de recrutering van radicale islamieten voor de jihad’, aldus een EC-woordvoerder. (Bron: NRC Handelsblad, 7 februari 2006)

37 Een van de kinderdagverblijven meldde dat het nooit bezoek had gehad van een onderzoeker. De desbetreffende studente gaf toe dat ze de scoreformulieren van vier kinderdagverblijven had vervalst. Volgens de projectleider stonden de conclusies van het onderzoek niettemin nog overeind: ‘De resultaten zijn alleen wat minder precies geworden.’ (Bron: NRC Handelsblad, 28 januari 2006)

38 De Belgische wedstrijd bestaat niet. De bakker heeft de beker zelf laten maken. De publiciteitsstunt leverde hem extra omzet op; de ‘St. Louistaart’ was binnen de kortste keren uitverkocht. De Italiaanse prijs is geen canard. (Bron: AD Utrechts Nieuwsblad, 20 december 2005; Schiedamse huis-aan-huiskrant)

39 Vaira Vike-Freiberga is president van Letland. (Bron: NRC Handelsblad, 26 en 27 oktober 1999)

40 De Christian Radich is een Noors schip, zoals ook op de foto duidelijk blijkt uit het wapen op een der zeilen: het stadswapen van Oslo. (Bron: O.R. Kleij, Rotterdams Dagblad, 25 juli 1998)

41 Ingezonden brief: De tekst misleidt de lezer. De foto toont biddende joodse mannen tijdens het doordeweekse ochtendgebed. (Bron: NRC Handelsblad, 26 oktober 1998, 14 november 1998)

42 Bebel is de dochter van Astruds ex-echtgenoot Joao Gilberto en Miucha, zus van de bekende zanger/componist Chico Buarque. (Bron: Roland Vonk, Rotterdams Dagblad, 6 september 2000)

43 De ongelukken waren te wijten aan de Firestone-banden. Ford en Bridgestone/Firestone riepen de auto-eigenaren op de banden te retourneren. De directeur van de bandenfabrikant bood publiekelijk zijn excuses aan, alhoewel hij de problemen weet aan ‘onzorgvuldig handelen’ van de consument. (Bron: NRC Handelsblad, 7 september 2000)

44 De toen twintigjarige Aantjes werd in 1943 gedwongen in Duitsland te werken. Omdat hij per se terug naar huis wilde, meldde hij zich aan bij de Germaanse SS, in de wetenschap dan in Nederland te werk gesteld te worden. Eenmaal terug, zou hij onderduiken. De Germaanse SS was geen legeronderdeel, maar een organisatie die de ideologie van het Nationaal-Socialisme uitdroeg. Aantjes kwam inderdaad terug in Nederland, maar daar werd van hem geëist dat hij lid werd van de Waffen-SS. Hij weigerde, werd gearresteerd en gevangen gezet. (Bron: column René Diekstra, Rotterdams Dagblad; De Groene Amsterdammer, 17 februari 2001)

45 De term ‘rondje om de kerk’ is misleidend. Het Jeugdjournaal liet op een kaartje de grootte van de afgesproken route zien die de conducteurs en machinisten zouden moeten gaan rijden volgens het omstreden akkoord: één zo’n rondje besloeg het hele noordoosten van het land. (Bron: NRC Handelsblad, 22 december 2000)

46 Lewis schreef twee van de songs aan John Lennon toe en twee aan Paul McCartney en George Harrison, maar de liedjes had hij zelf geschreven. Hij voegde ze toe omdat de lijst niet zo verrassend was. Lewis maakte dit in 2001 bekend voor de première van zijn autobiografische onemanshow Great Expectations! (Bron: Metro, 6 juni 2001)

47 Brutaal consumentenbedrog, aldus Maarten ‘t Hart. De zuurgraad van Argentijns vlees verschilt nauwelijks van die van Nederlands vlees. Bovendien is het erg moeilijk om de pH-waarde (zuurgraad) te bepalen van een vaste stof waarin veel vet zit dat in water moeilijk oplost. (Bron: Rotterdams Dagblad, 8 juni 2001)

48 Kleine scholen bestaan al lang niet meer. Driehonderd leerlingen is onbetaalbaar, komt niet voor en is zeker geen gemiddelde. Schaalvergroting in het onderwijs is door achtereenvolgende ministers van Onderwijs met steun van de Kamer afgedwongen: Deetman (CDA), Ritzen (PvdA), Hermans (VVD). In gewoon Nederlands: Melkert loog. (Bron: Ton van Haperen, NRC Handelsblad, 16 april 2002)

49 Het Britse blad bestaat niet, evenals het geval P. De namen van de psychiaters zijn een anagram van de naam van de auteur. (Bron: NRC Handelsblad, 7 september 1999)

50 De wijnsoort is tien jaar door de auteur in zijn gids vermeld om een val te zetten voor mensen die misbruik wilden maken van zijn research. Bij de presentatie van de Good wine guide 2000 maakte hij dit bekend. ‘Roach’ betekent peuk. (Bron: ANP, 29 oktober 1999)

51 Sneeuw, lawines, water en vallende bladeren: Zwitserland heeft tal van potentiële problemen op het spoor. Bovendien heeft het een van de drukstbereden spoornetten ter wereld. Toch rijdt 95 procent van de treinen op tijd. (Bron: NRC Handelsblad, 22 november 2002)

52 We beperken ons tot de werkloosheid onder allochtonen, die volgens Koopmans in Nederland vier keer zo hoog zou zijn als onder autochtonen en in Duitsland twee keer. Maar de vergelijking gaat mank. In Duitsland was 18 procent van de buitenlanders werkloos, tegen 10 procent van de Duitsers; in Nederland waren die percentages respectievelijk 8 en 3 (dus drie keer zo hoog). Bovendien was de werkloosheid in Duitsland sowieso veel hoger dan in Nederland, waardoor de verhouding tussen autochtone en allochtone werklozen onvergelijkbaar wordt. Laatste punt: In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen autochtonen en allochtonen (iedereen die hier niet geboren is of van wie een van de beide ouders hier niet geboren is), in Duitsland tussen Duitsers (mensen met een Duits paspoort, dus ook genaturaliseerde allochtonen) en buitenlanders (iedereen met een niet-Duits paspoort). (Bron: NRC Handelsblad, 5-6 april 2003)

54 Ingezonden brief van predikant/islamoloog Slomp: ‘Deze mening [over homoseksuelen] staat niet in het Arabisch origineel en de Franse vertaling.’ Over de jihad schrijft hij: ‘Er wordt niet opgeroepen tot rekrutering van individuele moslims. De auteur beschrijft de klassieke leer volgens welke alleen een wettige regering tot jihad kan oproepen als de moslimwereld in gevaar is en dan alleen als jihadwetten onderdeel uitmaken van de nationale wetgeving.’ (Bron: NRC Handelsblad, 29 april 2004)

54 Pure oorlogspropaganda. Ongeveer 169.967 van de 170.000 museumstukken zijn nooit weggeweest. De museumdirecteur weet het twee maanden later (sic!) aan een misverstand. ‘Iemand vroeg ons hoeveel stukken de collectie bevatte. Toen zeiden wij: “Meer dan 170.000.” Verslaggevers meldden dat dat allemaal verloren was gegaan. Zij zagen de lege schappen en concludeerden dat alles weg was. Maar voor de oorlog hebben we alle kleine stukken afgevoerd en hebben we de vitrines leeggemaakt.’ (Bron: Arjan van der Knaap, Metro, 19 juni 2003)

55 1 aprilgrap van Kirsten Verdel te Rotterdam, die jaarlijks zo’n grap uithaalt. (Bron: Sp!ts, 1 april 2004)

56 Een goede vraag met een nog onthullender antwoord is: Wanneer en waarom zijn de Nederlandse Spoorwegen een staatsbedrijf geworden?

57 Wanneer is het pakketje op de post gedaan? Hoe kan een kookwekker spontaan gaan tikken? Waarom is die niet eerder gaan tikken? Hoe lang tikt zo’n wekker maximaal? (Bron: NRC Handelsblad, 30 maart 2005; Rotterdams Dagblad, 31 maart 2005)

58 De vrouw had het stukje vinger zelf in het gerecht gestopt. Ze werd gearresteerd. Waar de vinger vandaan kwam, vermeldt het bericht niet. (23 april 2005)

59 Metro laat een slachtoffer aan het woord, maar: ‘Hoe ze aan die cijfers komen, begrijp ik niet’, aldus de geïnterviewde. ‘Er rust zo’n groot taboe op dit onderwerp. Bijna niemand praat erover maar dat het gebeurt is zeker. Ik denk zelfs nog wel vaker.’ (Bron: Metro, 19 april 2005)

60 Zit er een grond van waarheid in die claims? Welke wettelijke regels bestaan op dit gebied? Zijn die claims wetenschappelijk te bewijzen? (Bron: NRC Handelsblad, 11-12 juni 2005)

61 Sinaasappelsap gaat ruim zes weken mee als ‘vers geperst’. Het televisieprogramma Keuringsdienst van Waarde ontdekte ‘vers rundvlees’ dat twee jaar in een Engels vrieshuis had gelegen. (Bron: NRC Handelsblad, 27 september 2004)

62 Het gerucht dook in Nederland voor het eerst in 2004 op en circuleerde ook nog een jaar later. Peter Burger wijdt er een uitgebreid artikel aan in Onze Taal. Zijn conclusie: ‘De dieventekens zijn geen inbrekersfolklore, maar politiefolklore.’ (Bron: Onze Taal, nr. 9, 2005; zie ook www.onzetaal.nl/2005/9/dieventekens.html.) 

63 Vier dingen zijn zeker, schijft René Diekstra in zijn wekelijkse column in de GPD-bladen: De Volkskrant loog, de NRC loog, Jay loog en al die andere media lo­gen. Het betreffende interview, dat Hillary met Lucinda Franks (LF) had, beslaat ruim 5000 woorden. De passage waarop de media hun pijlen richtten, vormt daar 1 procent van, zo’n 65 woorden. Maar nergens in of voor of na die passa­ge legt Hillary een verband tussen Bill’s jeugdervaringen en zijn overspel.
De passage wordt als volgt ingeleid (zie HP/de Tijd 13 augustus): ‘Ik (LF) vertel Hillary dat ik de autobiografie van zijn moeder heb gelezen, waarin ze schrijft over de sfeer van drank, geweld en chaos, waardoor haar zoon werd gedwongen de man thuis te zijn terwijl hij nog maar een kind was. Hillary buigt zich voorover en zegt zachtjes: ‘dat is nog maar de helft van het verhaal. Hij was zo jong, amper vier jaar, toen hij zo mishandeld werd en zulke littekens opliep dat hij er niet eens meer aan terug durft te denken. Er was een vreselijk con­flict tussen zijn moeder en groot­moeder. Een psycholoog heeft me eens verteld dat tussen twee ruzi­ënde vrouwen in zitten voor een jongen de ergste situatie is die je maar kunt bedenken. Zo’n jongen wil het ze allebei altijd naar de zin maken’.
Daarna gaat het verder over hoe het publiek oordeelt over het hu­welijk van de Clintons. Wilde Hil­lary met de bewuste passage tus­sen de regels door een psycholo­gisch excuus voor Bill’s gedrag suggereren? Het antwoord geeft ze zelf in het interview. ‘Hij is een volwassen man. Hij is verant­woordelij k voor zijn eigen gedrag. Je confronteert iemand ergens mee en daarna is het zijn eigen verantwoordelijkheid, of het nu gaat om gokken, drinken of wat dan ook. Een ander kan het niet voor je oplossen.’ (Bron: Rotterdams Dagblad, 14 augustus 1999)

64 Veel Russen hebben aan dat halve woord genoeg: het gaat goed met Jeltsin. Want het geeft geen pas om naar de kapper te gaan of je te scheren als een gezinslid in gevaar is. Zichtbaar zwangere vrouwen mogen hun haar ook niet laten knippen.

65 Boekenmarkt op het Spui kost de gemeente niets
De lezers van NRC Handelsblad zullen wel geschrokken zijn. In de rubriek ik@nrc.nl van 17 december konden ze lezen dat er zich naast de Noord-Zuidlijn nog een geldverslindende beerput in de hoofdstad bevindt: de boekenmarkt op het Spui. Een collega-handelaar van de Noordermarkt wist te melden dat deze boekenmarkt onder toezicht van de gemeente staat en enorm veel subsidie opslokt, net als de Noord-Zuidlijn. We kunnen u echter geruststellen. De boekenmarkt op het Spui is een markt als alle andere markten in Amsterdam, met als enige verschil dat er uitsluitend tweedehands- en antiquarische boeken worden verhandeld. Iets wat door vele liefhebbers en toeristen zeer op prijs wordt gesteld. Wij krijgen geen subsidie van welke overheid dan ook en kosten de gemeente niets.
Max van Til
Voorzitter van de vereniging boekenmarkt op het Spui
(Bron: NRC Handelsblad, 21 december 2009)

66 Spoorwegadviseur Arco Sierts: ‘Om kosten te besparen zijn een aantal jaren geleden “onderhoudsvrije wissels” geïntroduceerd, met teflon-plaatjes zodat deze geen vet en olie meer nodig hebben. Die hoeven dus niet meer door onderhoudspersoneel handmatig te worden ingesmeerd. Maar Prorail is vergeten dat vet niet alleen een smeerfunctie heeft, maar ook waterafstotend is. Zonder vet slaat waterdamp neer op de wissels, dat condenseert, en wordt ijs als het gaat vriezen.’ (Bron: Trouw, 22 december 2009)

67 Volgens de organisatie van het feest was maar één Marokkaanse jongen de politie te hulp gekomen. Bovendien zou de jongen later zijn gearresteerd. Geconfronteerd daarmee hield Wiltink het bij ‘een aantal’. Twee? ‘Schei nou toch uit. Ik heb geen zin om te soebatten over twee, drie of vier.’ Of de jongen was gearresteerd, kon hij bevestigen noch ontkennen. ‘Ik zie ook geen aanleiding om dat na te vragen.’ Plaatsvervangend korpschef J. van Riessen noemde tijdens een commissievergadering een week later het aantal van ‘één of twee’.
In een persbericht noemde de organisatie het politieoptreden ‘zeer agressief, provocerend en ongecoördineerd’. Diverse ooggetuigen bevestigden dat. Van Riessen erkende dat er hard was opgetreden en dat een enkele onschuldige klappen met een wapenstok had gekregen. (Bronnen: NRC Handelsblad, 5, 8 en 14 juli 2009; Rotterdams Dagblad, 5 juli 2009; De Groene Amsterdammer, 7 juli 2009)

  • Geen Trackbacks
  • Reacties (0)
  1. Nog geen reacties