Mekong: Brood uit het water

Inhoudsopgave
Delta Studie: somber beeld voor m.n. Cambodja en Vietnam
Vietnam waarschuwt voor dammen in de Mekong
Chinese dammen verergeren droogte
Verdrinking in grootmoedigheid
Openstellen Jinghong dam ‘niets bijzonders’
Kort nieuws, 20 en 22 maart
Mekong dammen een ramp of niet?
China, het verschrikkelijke watermonster
Water: Hoe droog het is en hoe zorgelijk
Mekong dams causing problems for Vietnamese farmers in delta
Mekong dammen desastreus voor voedselveiligheid Cambodja
Rampscenario Mekong ingehaald door de realiteit
Mekong-regio heeft innovatieve waterplannen nodig
Mekong: Laos gaat door met de bouw van dammen
Mekong: Noodklok over plan eilandjes op te blazen
Commentaar: Spaar de Mekong
En weer wordt een aanslag gepleegd op de Mekong
Opblazen rotsen in Mekong slecht voor Thailand
Chiang Rai blaast de Mekong niet op
Rotseilandjes in Mekong: Prayut houdt zijn poot stijf
Mekong: Opblaasplannen stuiten op toenemend verzet
Opinie: De ziel van de Mekong zit in de problemen
Kort nieuws maandag 20 februari 2017
Mekong: Gouverneur ontkent protesten te ontmoedigen
Kort nieuws 4 mei
Protest tegen Pak Beng dam in Laos
Mekong plan vernielt slechts ‘enkele eilandjes’
Mekong: Nieuw verzet tegen de Pak Beng dam
Strijd om stroomversnelling Mekong nog lang niet voorbij
De andere kant van het Mekong debat
Commentaar: Blijf van de Mekong af
Opinie: De Mekong heeft verantwoording nodig, NU!
Mekong: Consultant relativeert milieuschade door opblazen rotsen
China wijst opblazen rotseilandjes in Mekong nu af
Laos verzekert rivierbewoners Pak Beng dam niet schadelijk
3 maart 2018
Commentaar: Damned if you do
China dropt plan om rotseilandjes in Mekong op te blazen
Dam-building race threatens the Mekong River
Commentaar: Dammen bedreigen de Mekong (17 oktober 2019)
Controversiële Xayaburi dam vandaag in bedrijf (29 oktober 2019)
Verslechterend ecosysteem Mekong alarmeert activisten
Commentaar: De Mekong is aan ‘t verhongeren
China sluit 60 km Mekong om rotsen op te blazen
Kort Nieuws dinsdag 7 januari 2020
Drought, Dams Cause Mekong River in Laos to Turn Unhealthy Blue
Kort nieuws 26 maart 2020
13 april: Studie Eyes on Earth
Kort Nieuws 15 april
Laos levert plan voor Sanakham dam in
1 juli: Laos zet bouw Luang Prabang dam door
Milieuzorgen over Luang Prabang dam
Waterpeil Mekong gezakt naar nieuw laagterecord
21 augustus: China ‘bereid Mekong gegevens te delen’
Waterbeheer van gedeelde Mekong is zorgwekkend


 

Mekong delta 2

Delta Studie: somber beeld voor m.n. Cambodja en Vietnam

25 april 2016 – Een grote nieuwe studie waarschuwt dat de elf geplande waterkracht dammen in de Mekong ‘buitengewoon schadelijke effecten hebben op enkele sleutelsectoren en het milieu in Cambodja en Vietnam’.

Nadat eerder via AFP al delen van het rapport bekend waren geworden, heeft nu ook het ministerie van Natural Resources and Environment van Vietnam het rapport vrijgegeven.

De Study on the Impacts of Mainstream Hydropower on the Mekong River, kortweg Delta Studie genoemd, gebruikt modellen om verschillende scenario’s te simuleren. De resultaten laten de alarmbellen rinkelen voor de meer dan 60 miljoen die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de Mekong Delta. Alle Mekonglanden aan de benedenstroom, Cambodja, Laos, Thailand en Vietnam, zullen van de bouw ‘substantiële en veelomvattende milieu en sociaal-economische gevolgen’ ondervinden, maar de researchers maken zich het meest zorgen over Vietnam en Cambodja.

In Vietnam zijn de visserij en biodiversiteit het kind van de rekening en verzilting kan leiden tot een groot verlies aan oogsten, waardoor miljoenen boeren worden gedupeerd. De studie waarschuwt ook voor de gevolgen voor de visserij in Cambodja, die aanzienlijk wordt geschaad.

Ik heb hiermede de hoofdpunten wel aangegeven. Bijgaande pdf bevat het artikel van The Mekong Eye, waaraan ik bovenstaande informatie ontleen.

Verder aanbevolen:
• Interactieve kaart Open Development Mekong’s StoryMap: the Lower Mekong River’s major dam projects met gegevens over elke dam, waaronder de in aanbouw zijnde Xayaburi dam.
• Regionaal nieuws en bronnen over de kosten en voordelen van hydropower op de Dams section van The Mekong Eye.
• Kaartje met de elf geplande dammen: klik hier.
• Kaartje met de dammen in het Chinese deel van de Mekong: klik hier.

Vietnam waarschuwt voor dammen in de Mekong

6 april – Geen verrassend nieuws, maar het kan niet vaak genoeg gezegd worden: de elf geplande dammen in de benedenstroom van de Mekong, een van ’s werelds grootste visgebieden landinwaarts, hebben ‘buitengewoon schadelijke’ gevolgen voor het milieu. De waarschuwing is het resultaat van een studie van tweeënhalf jaar  door Vietnam, die is aangeboden aan de Mekong River Commission (MRC), een intergouvernementeel overlegorgaan van de vier Mekonglanden.

De studie bevat 800 pagina’s met rapportages over de milieu-effecten, die worden betiteld als ‘ernstig tot zeer ernstig voor enkele cruciale sectoren en milieubronnen in Cambodja en Vietnam’. De MRC beschouwt de studie als een intern document; ze heeft haar nog niet bekend gemaakt. De commissie zegt dat de Vietnamese studie helpt bij haar eigen onderzoek dat ze volgend jaar hoopt af te ronden. Vietnam heeft de studie evenmin openbaar gemaakt. [Het bericht is van AFP, dus die zal het wel toegespeeld hebben gekregen]

De meeste dammen waar het rapport op doelt, moeten in het deel van de rivier komen dat door Laos stroomt. Laos, het minste ontwikkelde land in Azië, wil van de export van hydro-energie een hoofdpijler van haar economie maken. De elektriciteit op te wekken door de in aanbouw zijnde Xayaburi dam wordt bijvoorbeeld voor 95 procent door Thailand afgenomen.

Een groot deel van Zuidoost-Azië heeft momenteel ernstig te lijden van een droogte die wordt toegeschreven aan het weersverschijnsel El Niño. Functionarissen in Vietnam zeggen dat die verergerd wordt door de bestaande Chinese dammen in de bovenstroom van de Mekong. De rivier is van levensbelang voor de rijstverbouw in Myanmar, Laos, Thailand, Cambodja en Vietnam, alsmede voor de visvangst. (Bron: website Bangkok Post, 5 april)

Chinese dammen verergeren droogte

3 april – Toen China de Jinghong dam vorige maand opende om de droogte in de Mekonglanden te helpen verlichten, kreeg China lof toegezwaaid voor zijn welwillend watermanagement. Maar voor critici van de hydro-elektrische dammen die in de Mekong zijn gebouwd, ondanks zorgen van regeringen en actievoerders, was de openstelling niet meer dan eigenbelang van een land, dat evenals hydro-elektriciteit exporterend Laos de regionale water- en milieuproblemen heeft verergerd.

Een groot deel van Zuidoost-Azië lijdt onder de ergste droogte van de afgelopen 20 jaar of langer. Tientallen miljoenen mensen worden gedupeerd door de lage waterstand van de Mekong, een riviersysteem dat essentieel is voor de rijstverbouw. Honderdduizenden bewoners van Cambodja en Vietnam komen zoet water tekort.

Vietnam schat dat 400.000 hectare te lijden hebben van het oprukken van zout water en zo’n 166.000 hectare is onvruchtbaar. Het getroffen gebied is goed voor 10 procent van ’s lands rijstverbouw in de Mekong delta, de rijstschuur van Vietnam.

Het waterpeil in de Tonle Sap rivier in Cambodja is bij het koninklijke paleis in Phnom Penh gezakt naar een diepterecord dat in 50 jaar niet is voorgekomen.

Als boosdoener wordt naar het klimaatverschijnsel El Niño gewezen dat voor droger en warmer dan gebruikelijk weer in de wereld zorgt. Maar milieuactivisten en sommige overheden zeggen dat de situatie verergerd wordt door de tien Chinese dammen in de hoofdstroom van de Mekong. Althans gedeeltelijk want ze reduceren overstromingen in het regenseizoen en ze houden sediment tegen, waardoor de delta benedenstrooms meer kwetsbaar is voor het binnendringen van zout water.

‘De huidige El Niño is een van de krachtigste gebeurtenissen op klimaatgebied van de afgelopen 60 jaar en hij is nog niet voorbij’, zegt Kundhavi Kadiresan, assistent directeur-generaal  van de FAO. ‘Het is de belangrijkste oorzaak van de droogte, maar de dammen in de Mekong kunnen en veroorzaken ongetwijfeld enkele problemen.’

Vietnam zegt dat de intrusie van zoutwater in de zuidelijke Mekong delta geen precedent kent. Medio maart vroeg het China de wateruitstroom uit de Jinghong dam in Yunnan te verdubbelen. China ging akkoord. Op 10 april draait China de waterkraan weer dicht.

Pham Tuan Phan, hoofd van de Mekong River Commission, een orgaan dat bemiddelt bij conflicterende prioriteiten van landen aan de boven- en benedenstroom, noemt het Chinese besluit ‘een gebaar van goede wil’. De engelstalige Thaise krant The Nation schreef dat China een aanvang had gemaakt met niet eerder vertoonde waterdiplomatie. Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat de regering had besloten ‘haar eigen moeilijkheden te overwinnen om nood waterstromen aan te bieden’.

Het Chinese besluit werd toegejuicht omdat het de eerste keer was dat het land de landen benedenstrooms had geïnformeerd over zijn plannen voor het waterpeil van de Mekong. Maar het benadrukt ook nog eens de machtspositie die China heeft over een gedeelde duurzame bestaansbron en het milieu van de Mekong. (Bron: Bangkok Post, 2 april)

Mekong Stijgend water in Kaeng Khut Khu

Verdrinking in grootmoedigheid

28 maart – Van de ene op de andere dag overstroomde de zanderige kust van Kaeng Khut Khu (provincie Loei). De kraampjes werden omringd door water en moesten enkele dagen later ontruimd worden, toen de helft van het ‘eiland’ onder water kwam te staan (foto boven).

Het rijzende water kwam onverwacht, maar het verbaasde de bewoners niet. ‘Het is niet de eerste keer dat de oever in het droge seizoen is overstroomd. Dat gebeurt al de laatste vijf jaar’, zegt Chai Tamuen (42), een van de verkopers die zijn kraam moest weghalen. ‘We kunnen het water niet voorspellen. Sinds de Chinese dammen het water bovenstrooms reguleren, is ons inkomen instabiel.’

Prayun Sean-an (54) zag zijn visvangst de laatste jaren verminderen. De teruglopende inkomsten noopten hem op een kleine plantage en moestuin op de rivieroever te gaan werken. Maar overstromingen van de oever reduceren de groenteoogst.

Ook China kampt met watertekorten
De oorzaak van alle ellende zijn de zes dammen die de afgelopen 20 jaar in het Chinese deel van de Mekong zijn gebouwd: Dachaoshan, Manwan, Jinghong, Xiaowan, Nuozhadu en Gongguoqiao. China zet ze open en dicht zonder rekening te houden met landen benedenstrooms; vooral Vietnam is het kind van de rekening.

Voor het eerst heeft China dit jaar de buurlanden geïnformeerd dat de wateruitstroom uit de Jinghong dam van 15 maart tot 10 april wordt verdubbeld. Premier Prayut dankt China voor dit genereus gebaar. Maar was het wel grootmoedigheid die China dreef? Nee, evenals de andere Mekonglanden kampt China zelf met watertekorten als gevolg van de grote droogte. Het waterpeil in de rivier Lancang bovenstrooms van de Mekong, is dit jaar met 20 procent gedaald . In 90 jaar heeft er niet zo weinig water in gestaan.

Mekong Volgeladen vrachtschip op weg naar China

Aannemelijker is ook dat China het vrachtvervoer over de rivier niet in gevaar wil brengen. In januari bijvoorbeeld klaagden schippers uit Chiang Saen (Thailand) dat ze hun lading moesten terugbrengen van 400 naar 200 ton om nog China te kunnen bereiken.

De geste van China kan ook gezien worden als een poging om een wit voetje te halen bij de andere Mekonglanden. Vietnam bijvoorbeeld kampt met de ernstigste droogte sinds 1926; het land komt water tekort voor de hoofdrijstoogst en heeft last van verzilting in de Mekongdelta.

Extra water is geval van diplomatie
Voor Vorasakdi Mahatdhanobol, directeur van het Institute of Asian Studies van de Chulalongkorn universiteit, leidt het geen twijfel dat de aankondiging van China een geval van diplomatie was. ’Maar ik denk niet dat de wateruitstroom de Chinese banden met de Mekonglanden zal versterken. Integendeel, de situatie roept de vraag op wat er gaat gebeuren wanneer die landen een conflict met China hebben wanneer het besluit geen water vrij te geven.’

Thailand kan geen vuist maken, want Thaise bedrijven waren betrokken bij de bouw van de Chinese dammen. Ze hebben ook geïnvesteerde in de negen dammen in Laos, met als bekendste de Xayaburi dam die al veel in het nieuws is geweest. De dam wordt gebouwd door een Thaise aannemingsbedrijf en 95 procent van de opgewekte elektriciteit gaat afgenomen worden door Thailand. Bovendien schurkt Thailand sinds de coup tegen China aan, Thailand’s belangrijkste exportmarkt.

China streeft eigen agenda na
Vorige week woonde premier Prayut de eerste top van de Lancang-Mekong Cooperation (LMC) bij, die als thema had Share the River, Share the Future. De regeringsleiders van de zes Mekonglanden praatten op Hainan Island onder andere over het beheer van de rivier. Analisten zien de LMC (in 2014 door China voorgesteld) en China’s recente antwoord op de droogte als een manier voor Beijing om alle landen aan de tafel te krijgen om zijn eigen agenda na te streven.

Thitinan Pongsudhirak (Institute of Security and International Studies, Chulalongkorn universiteit) schreef er in de Nikkei Asian Review onder de titel China’s alarming ‘water diplomacy’ on the Mekong over: ‘Blokkeren van het water voor eigen voordeel en welwillendheid veinzen door aan te bieden om het met de landen benedenstrooms te delen, levert op de korte termijn wisselgeld op.’

Thitinan voorspelt dat China het voorlopig in Zuidoost-Azië voor het zeggen heeft. Maar hij waarschuwt dat China’s kortzichtige benadering om zijn eigen regels te volgen en die van de andere partijen te negeren, een boemerangeffect kan hebben.’ (Bron: Spectrum, Bangkok Post, 27 maart)

Mekong Vissers in Chiang Khan vangen minder

Openstellen Jinghong dam ‘niets bijzonders’

23 maart – Actievoerders [geen details] beschuldigen China ervan het water van de Mekong rivier te gebruiken om zijn politieke invloed in de regio te vergroten. Ze zeiden dit bij het vertrek van premier Prayut naar China, waar hij de eerste vergadering van de Mekong-Lancang Cooperation bijwoont (zie Kort nieuws van dinsdag). De zes landen die daarin de krachten hebben gebundeld, praten er over samenwerking met als thema Shared River, Shared Future.

Op 10 maart maakte China bekend de Jinghong dam verder te hebben opengezet om de droogte in eigen land, Thailand en de andere Mekonglanden te helpen verlichten. De planning is om daarmee tot 10 april door te gaan. Prayut heeft China bedankt voor de hulp.

Actievoerders vertrouwen de motieven van China niet. Het extra water dient alleen maar om het goederentransport en handel van eigen land te vergemakkelijken. Het Department of Waterresources noemt het verder openstellen van de dam ‘niets bijzonders’, want dat is deze tijd van het jaar standaard-praktijk.

Kaartje met China's dammen in de MekongDirecteur Withoon van het Mekong Energy and Ecology Network noemt China’s besluit cynisch. ‘Dit is vreselijk. De Chinese autoriteiten doen dit alleen maar voor eigen politiek gewin. Ze exploiteren de Mekong als een troefkaart in politieke onderhandelingen. Dat betekent dat China bij onderhandelingen absolute macht heeft.’ Volgens hem heeft China al enkele jaren geleden beloofd informatie over het waterbeheer te delen, maar het heeft maar weinig bekend gemaakt.

Bijgaand een foto van de Dachaoshan dam, China’s belangrijkste energiebron in de Mekong, en een barrière voor Thailand en de andere landen benedenstrooms.

22 maart: Kort nieuws

– China is bereid met de overige Mekonglanden informatie te delen over zijn beheer van de dammen in de Mekong rivier. China’s belofte wordt vastgelegd in de Sanya Declaration, die richtlijnen bevat voor de samenwerking tussen de zes leden van de Mekong-Lancang Cooperation (MLC): Cambodja, China, Laos, Myanmar, Thailand en Vietnam. Lancang is de Chinese naam voor Mekong. De eerste vergadering van MLC-leiders wordt van morgen tot donderdag gehouden in Sanya (Hainan, China).

Woordvoerder Suphot van het ministerie van Milieu zegt dat China’s informatie Thailand in staat stelt effectiever te reageren op veranderingen in de waterstand. Dat helpt de gevolgen beperken voor mensen die in het gebied van de benedenstroom wonen, meent hij.

Pianporn Deetes van International Rivers vindt de informatieverstrekking niet voldoende. De gevolgen van alle Chinese dammen in de Mekong zijn al zichtbaar, maar het land lijkt niet te begrijpen wat de ecologische gevolgen zijn [Dat laatste zegt een ander]. Ze vindt dat alle Mekonglanden de handen ineen moeten slaan om de ecologie te beschermen.  Zie verder Kort nieuws van 20 maart over openstelling van de Jinghom dam in Yunnan.

20 maart: Kort nieuws

– Boeren die langs de rivier Mekong tegen het advies van de regering in rijst verbouwen of zijn overgestapt op het kweken van vis, springen een gat in de lucht. China, het grote watermonster zoals ik het land eens omschreven heb gezien, heeft de Jinghom dam in Yunnan verder open gezet waardoor het waterpeil van de Mekong met 27 cm is gestegen naar 1,8 meter. Tot 10 april bedraagt de uitstroom 2 megaliter water per seconde. De maatregel is ook prettig voor vrachtschepen die nu gemakkelijker kunnen navigeren en verzilting van grond in Thailand wordt voorkomen.
Ook China wordt geconfronteerd met de droogte, de ergste in 90 jaar. Het waterpeil van de Mekong in Yunnan is met 20 procent gedaald.

mekong xayaburi

Mekong dammen een ramp of niet?

18 oktober 2011 – ‘Dammen in de Mekong bedreigen de voedselveiligheid van de regio, blokkeren migratieroutes van vissen, verhogen de risico’s voor de waterbiodiversiteit, reduceren sedimentstromen, verhogen verzilting, reduceren de agrarische productie en destabiliseren de rivierkanalen en kustlijn langs de Mekongdelta.’

Aldus de tekst van een ontwerpresolutie, die senator Jim Webb wil laten aannemen door de Amerikaanse Senaat. Hij is niet de enige die zich verzet tegen (meer) dammen in de Mekong en haar zijrivieren. Het International Rivers Network, het World Wide Fund for Nature en andere milieuorganisaties verzetten zich en in twee rapporten, gemaakt in opdracht van de Mekong River Commission, wordt gepleit voor een moratorium van 10 jaar.

Ze hebben ongelijk, zegt William T Smith in de Spectrum-bijlage van Bangkok Post. Samengevat: de bezwaren tegen de bouw van dammen zijn niet gebaseerd op degelijke research.  Een tegendraads en opvallend geluid tegenover het koor van tegenstanders van iemand die omschreven wordt als expert op het terrein van de ontwikkeling van rivierstroomgebieden en hydrokrachtcentrales.

De discussie is opgelaaid naar aanleiding van het plan van Laos om de Xayaburidam te bouwen. Cambodja en Vietnam hebben grote bezwaren, Thailand die de stroom gaat afnemen, lijkt er minder moeite mee te hebben. Laos heeft nader onderzoek laten doen en hoopt de MRC, een overlegorgaan van de vier landen, te overtuigen, alhoewel die formeel het project niet kan tegenhouden.

De Xayaburi dam is de zoveelste dam in de Mekong. In de afgelopen jaren heeft China de Xiaowan dam gebouwd en in aanleg is de Nuozhadu dam met grote reservoirs van respectievelijk 9,9 en 12,3 miljard kubieke meter (bcm) water. Ze hebben als enige doel elektriciteit op te wekken; in het regenseizoen stromen de reservoirs vol, in het droge seizoen lozen ze water.

Volgens Smith hebben ze nauwelijks invloed op de waterstroom en dat geldt ook voor de geplande 6 (allemaal in Laos) of 11 dammen (verder benedenstrooms), die geschetst worden in een scenario voor de Mekong. Die 11 dammen zijn kleine jongens; ze hebben een opslagcapaciteit van 2,6 miljard kubieke meter water. Conclusie van Smith: In tegenstelling tot wat de critici beweren, veranderen ze niet de hydrologie van de rivier.

Ook andere argumenten ontkracht Smith:
– De landbouw in het stroomgebied van de beneden-Mekong in Vietnam is afhankelijk van een systeem van honderd jaar geleden gegraven kanalen, die zorgen voor waterafvoer, vervoer en irrigatie. De landbouw heeft gebloeid en zal dat blijven doen ongeacht de bouw van dammen. De claim dat dammen de landbouwproductie verminderen, klopt niet.

– Ten onrechte wordt gedacht dat sediment niet meer wordt afgezet in de delta. Alle dammen in de beneden-Mekong hebben een beperkte capaciteit om sediment op te vangen. Bovendien is de hoge kwaliteit van de landbouw in de delta te danken aan geavanceerde zaadtechnologie en kunstmest, niet aan sediment dat een verwaarloosbare voedingswaarde heeft.

– De dammen zouden de verzilting in de delta verergeren. Dit is wederom niet juist omdat de dammen de waterstroom naar de delta niet beïnvloeden.

– De dammen in de beneden-Mekong zouden het waterpeil van Cambodja’s Tonle Sap meer beïnvloeden. Uit onderzoek is gebleken dat zelfs de 22 bcm wateropslag van de Chinese dammen hoegenaamd geen invloed hebben op het waterniveau dat per seizoen fluctueert.  De bijna 3 bcm opslag van de elf dammen is te klein om het niveau te beïnvloeden.

– Watbetreft de visserij wijst Smith erop dat de meeste vissoorten een beperkte habitat hebben. Ze migreren alleen tussen de hoofdrivier en nabijgelegen vloedvlaktes en zijrivieren. Hij denkt dat de reservoirs in het drogeseizoen een goede habitat voor de vissen zullen vormen.

– Over de giant Mekong catfish (reuzenmeerval) zegt Smith dat die nauwelijks gezien wordt in de Mekong. Gekweekte vis die uitgezet is in het Sirikit stuwmeer, doet het goed.
(Bron: Bangkok Post Spectrum, 2-8 oktober 2011)

China, het verschrikkelijke watermonster

18 oktober z.j. – Maart 2011: Het waterniveau in de Mekong rivier zakt naar 33 cm, het laagste peil in 50 jaar. De bevolking die aan de benedenstroom in Thailand, Laos en Cambodja woont, schrijft de lage waterstand toe aan de recent geconstrueerde dammen in China. En dan hebben we niet over kleine jongens. De laatste toevoeging aan het dammenimperium van China is de 4.200-megawatt Xiaowan dam in de Mekong, die de Eiffeltoren in de schaduw stelt.

Dammenimperium is geen overdreven benaming, want iets meer dan de helft van de 50.000 dammen op de wereld bevindt zich in China. Bovendien ontspringen de belangrijkste Aziatische internationale rivieren in China. Het Tibetaanse plateau is ’s werelds grootste schatkamer van zoetwater en de bron van rivieren, die de levensader vormen van China en Zuid- en Zuidoost Azië. Dit maakt China de bron van grensoverschrijdende waterstromen naar het grootst aantal landen in de wereld.

Maar China weigert elke vorm van samenwerking. China heeft geen enkele overeenkomst met welk land dan ook afgesloten. China is toehoorder maar geen lid van de Mekong River Commission, een intergouvernementeel overlegorgaan van Laos, Cambodja, Thailand en Vietnam.

In een achtergrondartikel in Bangkok Post schetst Brahma Chellaney, hoogleraar strategic studies aan het Centre for Policy Research en auteur van Water: Asia’s New Battleground, China’s hegemonie en de gevolgen niet alleen voor de Mekonglanden, maar ook voor India, Rusland, Kazachstan en Nepal. De landen die het meest te lijden hebben van China’s waterhonger zijn de landen die het verst benedenstrooms van de Brahmaputra en Mekong liggen: Bangla Desh en Vietnam, de belangrijkste rijstleverancier van Azië.

Behalve de bouw van dammen is al even angstaanjagend de zogeheten Great Western Route op het Tibetaanse plateau, waarbij internationale rivieren worden omgeleid naar de Gele rivier. Dit project krijgt binnen drie jaar zijn beslag.

Het is essentieel voor  de vrede en stabiliteit in Azië, aldus Chellaney, dat China ervan wordt overtuigd te stoppen met het zich unilateraal toeëigenen van gedeeld water. Zo niet, dan wordt China de baas van de waterkranen van Azië en verwerft zo een enorme macht over het gedrag van zijn buren.

Droogte Ca Mau in Vietnam 18 april

Water: Hoe droog het is en hoe zorgelijk

29 april 2016 – De zorgen in Azië over water nemen toe. Het continent is al per hoofd van de bevolking het droogste ter wereld. Per persoon is jaarlijks 2,816 kubieke meter water beschikbaar tegen gemiddeld 6,079 kubieke meter elders in de wereld. Delen van Zuidoost en Zuid-Azië kampen met de ernstigste droogte in tientallen jaren.

Het zwaarst getroffen zijn de Mekong delta, een rijstschuur van Azië, en de centrale berglanden in Vietnam, 27 van Thailand’s 76 provincies, delen van Cambodja, Myanmar’s grootste steden Yangon en Mandalay en delen van India waar een kwart van de bevolking woont.

De problemen in de belangrijkste rijst producerende landen Thailand, Vietnam en India verstoren de al krappe wereldrijstmarkt. Amper 7 procent van de rijstproductie wordt internationaal verhandeld, de meest rijst wordt geconsumeerd waar die geproduceerd wordt: in Azië.

De rijstverliezen zijn met name significant in Thailand en Vietnam, die goed zijn voor de helft van alle rijstexporten. Zo’n 230.000 hectare is in Vietnam’s Mekong Delta vernield, waar het zoute water van de Chinese Zee binnendringt door de lage waterstand van de Mekong. Tien procent van de rijstakkers is potentieel onvruchtbaar.

De droogte mag zonder precedent zijn maar ze is niet abnormaal, schrijft hoogleraar strategische studies Brahma Chellaney op de opiniepagina van Bangkok Post. In tegendeel, milieu uitdagingen in Azië, zoals degradatie van het ecosysteem, het onttrekken van grondwater, de vervuiling van waterbronnen, het El Niño weerpatroon en de gevolgen van de opwarming van de aarde veroorzaken in toenemende frequentie droogtes – en in toenemende ernst.

Het tekort aan water wordt verder verergerd door de snelle economische ontwikkeling die leidt tot een grote toename van de vraag naar water en ernstige milieuschade. De uitdaging wordt ook nog eens gecompliceerd door veranderingen in eetgewoontes, met name een grotere consumptie van vlees, waarvan de productie notoir waterintensief is.

Azië ziet zich nu gesteld voor een dilemma: Het moet genoeg voedsel verbouwen om aan de stijgende vraag te voldoen, maar het moet ook de hoeveelheid water voor irrigatie reduceren. Zolang Azië dit probleem niet oplost, wordt de economische ontwikkeling in gevaar gebracht met grote gevolgen voor de wereldeconomie.

Het artikel gaat verder nog in op de invloed van dammen met als belangrijkste boosdoener China en de voorgenomen bouw van nog meer dammen. De auteur acht wateroorlogen niet onmogelijk. Hij roept de Aziatische landen op om samen te werken voor een efficiëntere waterconsumptie. (Bron: Bangkok Post, 28 april)

Ik heb het hele artikel opgeslagen als pdf. Klik hier: Water woes taking an increasingly hard toll on Asia.


Mekong dams causing problems for Vietnamese farmers in delta

Supalak Ganjanakhundee
The Nation
Can Tho, Vietnam July 15, 2014 1:00 am

Erosion of riverbanks in the Mekong Delta in southern Can Tho province is a serious concern among authorities and local residents after the building of dams upstream.

Fish migration and sediment flow hit; threat from more seawater intrusion

Vo Van Co, a 49-year-old farmer at Vuon Man Ba Ho orchard in the Mekong Delta province of Can Tho, feels the environment has changed, as rain and water levels have fluctuated in recent years and affected his work – but he doesn’t know why.

“Too much rain and water is not good for fruit gardens but flood and erosion are worse for us, as we plant on the bank of the river,” Co said.

He does not own the 1.7-hectare orchard but is an employee who earns his living from the garden. The yield from the fruit affects his life and family, he said.

Changes in the Mekong River and the delta over recent years are not illusions – concerns have been raised by local people and officials in Vietnam.

Local ecologist Nguyen Huu Thien said the delta now faces three major threats: climate change, “errors” in domestic development and projects upstream on the Mekong River.

The impacts of climate change were real and people had felt them, he said, noting that rising temperatures and an increase in the sea level had happened, along with less predictable rainfall and stronger storms.

“Mistakes” from development have occurred in all countries around the world, including the Mekong Delta in the far south of Vietnam. Development activity aimed at boosting economic growth has polluted the environment and damaged the ecological system.

The impact from climate change had been gradual and people have adapted.

The government could also correct mistaken development by changing its policies, he said. But, the sudden impact from projects upstream, notably hydropower dams was the biggest concern for people in downstream on the river, Thien said.

“Our concern is that, once dams are built, the impact will be permanent and irreparable,” he said.

Countries upstream on the Mekong are building and planning to build a number of hydropower projects that will block the river. China has built five dams in the northernmost section and plans to build three more on the river’s mainstream.

More dams in Laos

Laos is building one in Xayaburi, south of Luang Prabang, and plans another at Don Sahong in Siphandon, near Cambodia.

Huge structures blocking the flow of a river like the Mekong is a real problem for many downstream whose livelihood depends on the river. Thien said dams alter the flow of sediment and fish migration.

Sediment is important for the formation process.

The Mekong Delta would never have formed without sediment deposits from upstream tens of thousands years ago, he said. Sediment also brings nutrients to feed animals and fertilise plants in the delta. It is important for agriculture, aquaculture, the ecosystem and marine life, he said.

Less sediment would cause a “hungry water” phenomenon, he said, eroding banks and the river base.

Building more dams upstream would also affect the delta’s hydrology, and water means everything for people in the area.

“We are near the sea, so businesses depend on freshwater and seawater; and at the boundary of salinity coming into the delta is a battle between freshwater and the sea,” he explained.

If the freshwater current is weakened, seawater would intrude further.

Operating dams upstream affects the flow of freshwater into the delta. “That means it will be very difficult to predict where the boundary of salinity will be,” Thien said.

This was making things very difficult for people in the delta, he said, who have to adjust their livelihoods to adapt to rapid changes.

Another problem, which has been widely noted, is fish migration, as the dams create barriers that prevent them going up and down the river.

There are two major kinds of fish in the delta: black and white. The white fish needs to migrate annually to breed.

“Fish is an important source of protein for us, such that it is not replaceable,” he said.

A survey by An Giang University recently found that freshwater fish consumption by people in An Giang province, in the delta, was 35 kilograms per capita.

Some people say aquaculture could replace this natural source of protein for people, but Thien disagreed, saying that aquaculture fish depend on wild captured fish for feed, and aquaculture fish also depend on “trash” fish from marine catches “and thus goes back to the problem of nutrient supply”.

“Everything is interconnected,” the ecologist said.

The Vietnamese government is preparing a Mekong Delta Plan with a vision for the year 2100, with help from officials from the Netherlands.

But with potential impacts from upstream development still not clear, no immediate measures have been proposed yet on how people in the delta should adapt, he said.

Le Duc Trung, director-general of Vietnam’s National Mekong Committee, said the impact from upstream dams had already been felt in the delta after five dams in China – on water levels, sediment loss and erosion now occurring.

Vietnam may have some plans to handle the situation but as 90 per cent of water flow to the delta comes from upstream countries, a more effective way to manage the problem is to get cooperation from them, Trung said.

_ This is the first of a two-part report on changes in the Mekong Delta in southern Vietnam, where people face threats from climate change, development “mistakes” and dams built upstream on the Mekong River.


De bouw van dammen in de Mekong heeft voor Cambodja grote gevolgen voor de voedselveiligheid, voeding en gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat de dammenbouw en de bevolkingsgroei de consumptie van vis vermindert van 49 kilo per persoon per jaar naar een armzalige 22 kilo. Dat is rampzalig omdat de Cambodjaanse bevolking voor driekwart van haar proteïne-inname afhankelijk is van vis. 

Mekong dammen desastreus voor voedselveiligheid Cambodja

De bouw van dammen in de Mekong heeft voor Cambodja grote gevolgen voor de voedselveiligheid, voeding en gezondheid. Uit een onderzoek van de Cambodian Fisheries Administration (FiA), gefinancierd door de Deense ontwikkelingsorganisatie Danida, Oxfam en WWF, blijkt dat de gecombineerde gevolgen van de dammenbouw en de bevolkingsgroei de consumptie van vis vermindert van 49 kilo per persoon per jaar naar een armzalige 22 kilo in 2030, wat rampzalig is omdat de Cambodjaanse bevolking voor driekwart van haar proteïne-inname afhankelijk is van vis.

Het slechte nieuws over het effect van dammen is niet nieuw. In diverse rapporten wordt al gewezen op de gevolgen voor de visstand . Maar de studie van de FiA is afwijkend en wel om drie redenen, schrijft Ame Trandem, directeur Zuidoost Azië van International Rivers, in Bangkok Post.
• Twaalfhonderd Cambodjaanse gezinnen zijn geënquêteerd over hun voeding en visconsumptie.
• Gebruik is gemaakt van hoge resolutie hydrologische modellen om de toekomstige visvangsten te schatten en de reactie van vissen op de fragmentatie van hun habitat en wijzigingen in de hydrologie.
• Trends zijn gemeten in de visaanvoer uit aquacultuur, het gebruik van kleine visjes als visvoer en de import en export van vis.

‘Gezien hetgeen op het spel staat’, schrijft Trandem, ‘moeten de regionale leiders en de mensen die van de rivier afhankelijk zijn, de handen ineen slaan om dit gevaarlijke verband tussen dammen, vis en voedsel aan te pakken voordat het te laat is.’

En misschien is het dat al. Laos is begonnen met voorbereidend werk aan de Don Sahong dam, die in het droge seizoen een niet te passeren barière gaat vormen voor de migratie van vis en Cambodja is al bezig land in gereedheid te brengen voor de bouw van de Lower Sesan 2 dam op de samenvloeiing van de rivieren Sesan en Srepok. Een studie uit 2012 heeft aangetoond dat alleen al door deze dam de visvangst over het hele stroomgebied met 9 procent zal afnemen.

Om te zien hoe fout het kan gaan, hoeft de regio alleen maar naar Vietnam te kijken. De Song Thanh dam heeft een aantal aardschokken veroorzaakt, die dorpen heeft vernield en tot grote schrik bij de bevolking heeft geleid. De Dak Mi 4 dam heeft de watertoevoer naar Da Nang afgesneden, Vietnam’s derde grootste stad. Enkele dammen zijn ingestort.

De Vietnamse regering heeft inmiddels besloten tal van projecten te schrappen en de National Assembly heeft verklaard dat hydrokracht en haar gevolgen in 2014 kwesties zijn, die prioriteit krijgen. (Bron: Bangkok Post, 7 oktober 2013)

Rampscenario Mekong ingehaald door de realiteit

9 november 2016 – Het voorbereidend werk voor de volgende grote dam in de Mekong, Pak Beng in het noorden van Laos, is begonnen. Dat belooft weinig goeds voor de toekomst van de rivier die in een serie reservoirs dreigt te worden verdeeld met de plannen voor 100 dammen in de rivier en zijrivieren.

De gevolgen voor het levensonderhoud van de mensen die afhankelijk zijn van de visserij, zijn rampzalig en de voor de landbouw noodzakelijke afzetting van sediment dat rijk is aan voedingsstoffen, wordt in Cambodja en de Mekong delta in Vietnam sterk verminderd.

Maar het rampscenario wordt waarschijnlijk ingehaald door de realiteit, schrijven Brian Eyler, directeur van het Southeast Programme van het Stimson Centre, en twee medewerkers in een analyse op de opiniepagina van Bangkok Post. In hun rapport A Call for Strategic, Basin-wide Energy Planning in Laos wijzen ze erop dat de risico’s voor toekomstige dammen in de Mekong toenemen. Zo riep de grote droogte van 2016 de vraag op of de rivier in voldoende water kan voorzien om dammen commercieel levensvatbaar te maken, met name gezien de voorspellingen over klimaatverandering waardoor zowel droogtes als overstromingen zullen toenemen.

China geeft geen garanties om regelmatig water door te laten zodat de Xayaburi dam (in aanbouw) en de Don Sahong dam (waarvan de bouw in de startblokken staat) voldoende betrouwbare energie kunnen leveren. Verder is de economische teruggang van China en Thailand een domper op de toekomstige vraag naar energie en het vermogen van die landen om hydroprojecten in Cambodja en Laos te financieren.

Eyler c.s. schrijven: ‘Wij geloven dat deze en andere risico’s het in toenemende mate waarschijnlijk maken dat Laos en Cambodja hun plannen voor 100 dammen zullen moeten laten varen. Dat toekomstperspectief zal met name gevolgen hebben voor Laos dat de Battery of Southeast Asia wil worden door de export van hydropower zijn topprioriteit voor economische ontwikkeling te maken. Wanneer alle geplande projecten mislukken, loopt het land de harde valuta mis die het nodig heeft voor toekomstige macro-economische uitdagingen. De aarzelende erkenning dat de hydropower dromen van Laos in gevaar zijn, kan leiden tot het herformuleren van zijn opties voor het ontwikkelingsbeleid.’

Eyler c.s. benadrukken de noodzaak van een nationaal elektriciteitsnetwerk in Laos, gevoed door minder dammen en een combinatie van andere schone energiebronnen. Maar daarna raak ik de draad van hun betoog kwijt, waarin ze pleiten voor een basin-wide energieplan. Dus laat ik het hier maar bij. (Bron: Bangkok Post, 8 november)

Mekong-regio heeft innovatieve waterplannen nodig

11 november 2016 – De Mekong krijgt deze week veel aandacht in Bangkok Post. Woensdag betoogden drie auteurs dat de risico’s voor de dammen in de Mekong toenemen omdat de rivier in tijden van droogtes niet kan voorzien in voldoende water om de dammen rendabel te maken.

Vandaag schrijft Jeremy Bird, voormalig CEO van de intergouvernementele Mekong River Commission: De vicieuze cirkel van te veel of te weing water kan doorbroken worden door innovatieve vormen van watermanagement. Hij beschrijft er twee:

Underground taming of floods for irrigation (UTFI). Bij dit systeem wordt in de bovenstroom van de rivier in het regenseizoen overtollig water in vijvers opgevangen en in de grond geïnfiltreerd. In het droge seizoen wordt het opgepompt, bij voorkeur met zonnepompen. De techniek is getest en bleek effectief. Ze helpt het grondwater op peil te houden voor landbouw, zorgt voor irrigatie van gewassen en minimaliseert overstromingen in gemeenschappen en steden benedenstrooms.

Researchers uit Thailand en researchers van het International Water Management Institute hebben in het stroomgebied van de Chao Phraya mogelijkheden voor deze benadering onderzocht zodat de schaal en kosten van conventionele infrastructuur tegen overstromingen kunnen verminderen. Wanneer de piekwaterstroom in slechts een van de vier jaren wordt opgevangen, vermindert dit in aanzienlijke mate de negatieve gevolgen van overstromingen. Voorts stelt het systeem kleine boeren in staat om in het droge seizoen additionele gewassen te verbouwen, waardoor circa 8,7 miljard baht aan exportverdiensten per jaar kan worden gegenereerd.

De startkosten zijn bescheiden en veel lager dan die van grote dammen en de investeringen kunnen binnen 14 jaar worden terugverdiend. Wel zijn goed management en institutionele regelingen vereist, wil deze technische innovatie succes hebben.

• Een tweede benadering is heel simpel, schrijft Bird. Als een reservoir leeg raakt, zorgen lage dijkjes ervoor dat een klein volume achterblijft. In deze kleine vijvers ontwikkelen zich wetlands met waterplanten. De dijkjes houden ook vis tegen en zorgen voor een broedplaats, waardoor de gemeenschap de gelegenheid krijgt voor aquacultuur.

De eerste onderzoeken wijzen op grote mogelijkheden om nieuwe visserij te creëren; het systeem kan een lage-kosten optie zijn om de diversiteit van ecosystemen te bevorderen in waterreservoirs, aangelegd voor hydropower, irrigatie of drinkwatervoorziening voor steden. Voorts heeft het systeem de potentie bewoners een extra inkomstenbron en voeding in tijden van droogtes te verschaffen.

Ten slotte wijst Bird erop dat het systeem net als bij andere milieumanagement maatregelen, meer flexibiliteit vereist bij het beheer van dammen om deze meerdere mogelijkheden mogelijk te maken. (Bron: Bangkok Post, 10 november)

Ontwerp Pak Beng dam

Mekong: Laos gaat door met de bouw van dammen

18 november – Dat de bouw van dammen in de Mekong ten koste gaat van ecosystemen en het levensonderhoud van miljoenen bewoners bedreigt die van de rivier afhankelijk zijn, hoef ik niet te herhalen, want dat weten we nu zo langzamerhand wel.

Mekong geplande dammenMaar Laos trekt zich van al die protesten niets aan, ook niet van protesten van de andere Mekonglanden. De Xayaburi en Don Sahong dam zijn al in aanbouw; nu heeft het land bekend gemaakt de Pak Beng dam te willen ontwikkelen en er zijn aanwijzingen dat Laos daarna aan de Xanakham dam begint.

Twee weken geleden diende Laos de Pak Beng dam voor ‘Prior Consultation’ in bij de de Mekong River Commission, een intergouvernementeel overlegorgaan van de vier Mekonglanden, een procedure die geen enkele sanctie kent. Laos heeft ook niet de goedkeuring van de andere Mekonglanden nodig. Van Thailand valt trouwens weinig tegenstand te verwachten want het landelijke elektriciteitsbedrijf Egat is de belangrijkste afnemer van de stroom.

Het enige lichtpuntje in dit dreigende milieudrama is de verwachting dat de rivier te weinig water levert om de dammen rendabel te maken. Zo verminderde de hydropower capaciteit tussen 2013 en 2015 van 38 naar 22 gigawatt.

Mekong: Noodklok over plan eilandjes op te blazen

30 november – Laos wil enkele eilandjes in de Mekong opblazen om ruimte te maken voor het vervoer van grotere vrachtschepen. Het Hong Hien Mekong River Network vreest dat het plan ernstige schade aan het milieu toebrengt. Het heeft vrijdag een brief bij het Marine Department ingeleverd met het verzoek onderzoek te doen.

Het netwerk vraagt ook na te gaan hoe Thailand wordt getroffen door het plan en het wil dat de Mekong River Commission, een intergouvernementeel overlegorgaan van de vier Mekonglanden tussenbeide komt, een overigens tandenloos orgaan zonder bevoegdheden.

Milieuactievoerders in Laos zeggen volgens coördinator Chirasak dat China heeft aangedrongen op de maatregel. China heeft drie vaartuigen gestuurd om Laos te helpen bij een onderzoek naar welke eilandjes moeten verdwijnen. De eilandjes liggen ongeveer 100 km stroomopwaarts van Wing Kaen in Chiang Rai. Chirasak wijst erop dat de eilandjes broedplaatsen voor vissen zijn, zoals de zeldzame giant catfish.

In 2003 vernielde China al alle eilandje in het riviergedeelte op zijn grondgebied. Als daar nu ook de eilandjes in Laos bijkomen, lopen het ecosysteem en de voedselveiligheid van bewoners langs de rivier gevaar, zegt Chirasak. De bestaanszekerheid van de bevolking wordt toch al bedreigd door de aanleg van dammen door Laos, zoals de Xayaburi dam en Don Sahong dam.

Chirasak vreest dat China Thailand onder druk zal zetten om Khon Phi Long te verwijderen, het grootste eilandje in Chiang Khong (Chiang Rai).

Commentaar: Spaar de Mekong

31 december – We weten het toch al lang? De Mekong, ’s werelds tiende langste rivier, is een van de rijkste rivieren in de wereld qua biodiversiteit. Ze is de habitat van unieke vissen en een overvloedig visbestand, en ze kent een grote plantenrijkdom. En ze is een reddingslijn voor 60 miljoen mensen in de benedenstroom die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de visserij.

Maar de seizoenswisselingen in het waterpeil maken navigatie in het laag-waterseizoen lastig. Althans voor grote schepen, niet voor kleine schepen met ervaren kapiteins die weten hoe de rotsformaties te omzeilen. China wil ze opblazen en de rivier uitbaggeren om ook vrachtschepen van 600 ton een vaarweg te geven voor zijn export.

En nu heeft de Thaise regering out-of-the-blue besloten daar ‘in principe’ mee akkoord te gaan. De genoemde rechtvaardiging is zwak en onterecht, schrijft BP in haar hoofdredactioneel commentaar van vrijdag. Over de rivier hebben duizenden jaren passagiersboten en vrachtschepen gevaren van de Chinese provincie Yunnan via Myanmar en Laos naar Thailand, en Cambodja en Vietnam zijn ook voor commercieel transport afhankelijk van de rivier.

Op sommige delen van de rivier kan gemakkelijk genavigeerd worden, maar op veel ondiepe en onstuimige plaatsen kan dat niet. Rotsen maken daar navigatie moeilijk en gevaarlijk; niettemin kunnen de meeste kapiteins er net als hun voorgangers mee leven.

BP vergelijkt het besluit van het kabinet met toestemming om de zeebodem te vernielen, zodat veerdiensten het gemakkelijker hebben, of met toestemming om een berg te verwijderen voor de aanleg van een weg. ‘Het is een top-level besluit dat geen oog heeft voor de natuur, maar die liever vernielt.’

Samengevat: Het vernielen van de rotsbodem verandert de natuurlijke waterstroom en treft de plaatsen waar vissen paaien en hun habitat. Het levensonderhoud van mensen, waaronder veel armen, komt daardoor in gevaar.

De krant wijst er ten slotte op dat veilige navigatie mogelijk is met behulp van GPS. Dat systeem wordt al gebruikt door passagiersboten die tussen Luang Prabang (Laos) en Chiang Saen (Thailand) varen. (Bron: Bangkok Post, 30 december)

Mekong met eilandjes voor Chiang Saen

En weer wordt een aanslag gepleegd op de Mekong

10 januari 2017 – ‘De afbraak van het ecosysteem van de Mekong komt neer op het doden van mensen die van de rivier afhankelijk zijn.’ Duidelijker kan het niet, dunkt mij. De uitspraak wordt gedaan door Niwat Roikaew, hoofd van het lokale netwerk Rak Chiang Khong, naar aanleiding van het verzoek van China aan Thailand om de rotsachtige eilandjes in de stroomversnelling van Khon Pi Luang op te blazen zodat ook grote vrachtschepen er in het laag-waterseizoen gemakkelijk kunnen passeren. Het Thaise kabinet is daar in principe mee akkoord gegaan.

Die stroomversnelling strekt zich uit over een afstand van 1,6 km ten noorden van Chiang Rai en vormt de overigens omstreden grens tussen Thailand en Laos. Wanneer ze er niet meer liggen, wordt het vrachtvervoer met schepen van 600 ton tussen Yunnan en Luang Prabang in Laos aanzienlijk vergemakkelijkt.

Maar het Network of Thai People in Eight Mekong Provinces en de Rak Chiang Khong groep verzetten zich omdat de locatie een belangrijke broedplaats is van vissen en vogels. De plaats is ook belangrijk voor de lokale visserij; wanneer de eilandjes worden weggehaald komt het levensonderhoud van de bewoners in beide landen, die van de visserij afhankelijk zijn, in gevaar. Ook wordt de waterstroom erdoor versneld, waardoor de oevererosie toeneemt en het scheepvaartverkeer met grote schepen maakt het voor de lokale bevolking lastig om er per boot te reizen.

Mekong Islet blast site
Vorige maand spraken vertegenwoordigers van een Chinees bedrijf dat opdracht heeft gekregen de milieu en sociale gevolgen van het project in kaart te brengen met de Rak Chiang Khong groep. Die betoogde dat vracht nu gemakkelijk van China naar Thailand vervoerd kan worden over de R3A Highway zodat de Mekong rivier kan worden gespaard.

Het is de vraag of dit argument overtuigt, want China wil ook tussen 2015 en 2020 drie vracht- en drie passagiershavens aanleggen en tussen 2020 en 2025 vier havens die schepen van 500 ton kunnen bedienen en nog eens negen havens voor schepen van 300 ton. Ook wordt een nieuwe brug over de rivier gebouwd.

Assistent minister Kobsak van het PM’s Office zegt dat China, Laos, Myanmar en Thailand eerder overeenstemming hebben bereikt over verbetering van de bevaarbaarheid van de rivier. Thans kunnen alleen schepen met een bruto tonnage van 50 tot 150 ton ongehinderd de route gebruiken. Voor grote schepen is de route door eilandjes en stroomversnellingen onveilig.

Kobsak laat er geen twijfel over bestaan: ‘Voor de veiligheid van goederen en het vervoer van mensen, alsmede het reduceren van risico’s door ongelukken en milieugevolgen, is het noodzakelijk de bevaarbaarheid te verbeteren zodat schepen van 500 ton kunnen passeren.’

En dat belooft weinig goeds voor de rivier die toch al wordt bedreigd door dammen, zoals de Xayaburi (in aanbouw) en de Don Sahong dam (in voorbereiding) in Laos, plannen voor nog meer dammen en de bestaande dammen in China.

De Rak Chiang Khong groep heeft zondag bij de NHRC een petitie tegen het kabinetsbesluit van 27 december ingediend, dat de weg opent naar het ingrijpend gebruik van dynamiet. NHRC-lid Tuenjai zegt dat de rechten van de mensen zijn geschonden omdat ze geen toegang hebben tot informatie en geen inspraak hebben op het project dat hun levensonderhoud bedreigt. Tuenjai gaat de zaak ook onder de aandacht van internationale organisaties brengen om te proberen de Mekong erkend te krijgen als een werelderfgoed site en zo het opblazen van de eilandjes te voorkomen. (Bron: Bangkok Post, 9 januari 2017)

Opblazen rotsen in Mekong slecht voor Thailand

18 januari – Thailand verliest meer dan het wint door het kabinetsbesluit akkoord te gaan met het voornemen van China rotseilandjes in de Mekong op te blazen om de rivier bevaarbaar te maken voor grote vrachtschepen. Dit zegt een fellow verbonden aan het Thailand Development Research Institute.

De waarde van de goederen die de grensposten Chiang Saen en Chiang Kong (Chiang Rao) passeren, bedraagt slechts 3 procent van de totale grenshandel oftewel 35,2 miljard baht. Tussen 2014 en 2016 zakte de waarde van de import uit China in Chiang Kong van 6,69 miljard naar 3,07 miljard baht en in Chiang Saen van 674 miljoen naar 381 miljoen baht.

Mekong protest tegen opblazen rotsenSaowaruj Rattanakhamfu zegt daarbij nog niet het verlies in milieuschade te hebben meegerekend en het verlies in lokale verdiensten uit de visserij.

‘De gevolgen zijn vele groter dan de regering verwacht’, vertelde ze op een seminar van de Seub Nakhasathien stichting. ‘Als econoom denk ik dat het onverstandig is de rotsen ten behoeve van de commerciële handel op de rivier op te blazen. Het project zal immense gevolgen hebben voor arme mensen.’

Saowaruj pleit voor een studie om na te gaan of het klopt dat de transportkosten met 20 procent afnemen wanneer de rotsen verdwenen zijn en grote vrachtschepen van 500 ton vrij spel hebben, zoals beweerd. Ze denkt dat daarbij geen rekening is gehouden met de milieuschade en het inkomensverlies van bewoners, die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de rivier.

Pianporn Deetes van International Rivers noemt het plan onzin, omdat Chinese producten binnen 24 uur over de weg naar Thailand kunnen worden vervoerd. Ze kunnen ook het hele jaar in kleinere vaartuigen worden vervoerd zonder dat daarvoor de stroomversnellingen met rotsen moeten wijken.

Chiang Rai blaast de Mekong niet op

3 februari – De regering heeft nog geen besluit genomen om op verzoek van China rotseilandjes in de districten Chiang Saen en Chiang Khong (Chiang Rai) in de Mekong op te blazen om de bevaarbaarheid van de rivier voor grote vrachtschepen in het droge seizoen te verbeteren. De permanent secretaris van het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft dat volgens de gouverneur van Chiang Rai bevestigd. Zoals bekend verzetten velen zich tegen de zoveelste aanslag op het ecosysteem van de rivier.

Kamnans, dorpshoofden en ambtenaren hebben de opdracht gekregen de bewoners van correcte informatie te voorzien. Naar het opblazen en baggeren van de rivier wordt al wel onderzoek gedaan door een Chinese bureau. Daarmee is het kabinet in december akkoord gegaan.

Op 5 februari wordt door een netwerk van lokale milieuactievoerders in Chiang Khong geprotesteerd tegen het project. Een fellow van het TDRI zegt Thailand geen enkel voordeel van opblazen heeft, want de grenshandel in beide districten bedraagt slechts 3 procent van de totale grenshandel.

Rotseilandjes in Mekong: Prayut houdt zijn poot stijf

4 februari – Mooi stukje Mekong, vindt u niet. Maar het is niet alleen mooi, het is ook als broedplaats nuttig voor vissen, zoals de giant catfish. Maar het voortbestaan is in gevaar gekomen door een overeenkomst over de navigatie op de rivier, die in december is goedgekeurd door het kabinet.  De rivier moet bevaarbaar zijn voor (Chinese) vrachtschepen van 500 ton en daarom moeten de rotseilandjes verdwijnen.

Bewoners en milieuactivisten verzetten zich. Ze wijzen erop dat het ecosysteem van de stroomversnellingen wordt vernield, dat ze minder aantrekkelijk worden voor toeristen en dat het levensonderhoud van bewoners die van de visserij afhankelijk zijn, wordt bedreigd.

Premier Prayut speelt de bal terug en deinst ook niet terug voor een stevige steek onder water. ‘Zijn de mensen die zich verzetten, werkelijk locals die zich verzetten of zijn het NGO’s die hierna naar een volgend project gaan?’

Hij vindt dat de bewoners moeten proberen de voordelen van het project te begrijpen, en belooft hoorzittingen . Als de mensen het er daarna nog niet mee eens zijn, gaat de regering door tot het project wordt goedgekeurd. Het is belangrijk, zegt Prayut, dat de mensen de stem van de meerderheid erkennen. ‘Het is niet juist als een paar tegenstemmen het project kunnen stoppen.’

Mekong: Opblaasplannen stuiten op toenemend verzet

6 februari – Burgergroepen zetten druk op de ketel om de regering te bewegen haar plan te laten varen de rotseilandjes in stroomversnellingen van de Mekong op te blazen. Schadelijk voor het milieu en het levensonderhoud van bewoners, zeggen ze. De regering daarentegen vindt verbetering van de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen belangrijker, waarop met name China sterk heeft aangedrongen.

De Rak Chiang Khong groep en een groep kunstenaars in Chiang Rai leidden gisteren tegenstanders naar de Pha Than pier in Chiang Khong (Chiang Rai). Ze zetten er borden neer met protestteksten in Engels en Thai en schilderingen. Bezoekers konden er hun handtekening zetten.

Twee long-tail boten hebben onlangs de stroomversnellingen van 1,6 km in Khon Pi Luang op de grens van Thailand en Laos verkend. Volgens de tegenstanders heeft die plaats een levendig ecosysteem en dient ze als broedplaats voor vissen en vogels. Ook wordt er veel gevist.

De opblaasplannen vloeien voort uit het Development Plan for International Navigation on the Lancang-Mekong River 2015-2025, op 27 december goedgekeurd door het kabinet. [Lancang is de Chinese naam van de Mekong] Khon Pi Luang is de eerste van elf plaatsen, die eraan gaan. Tegenstanders zeggen dat ze hun verzet niet zullen opgeven.

Volgens bewoners die langs de rivier Ing wonen, heeft het geplande opblazen ook schadelijke gevolgen voor het ecosysteem van deze rivier die door Chiang Rai en Phayao loopt. De Ing River Peoples Council heeft een verklaring uitgegeven waarin de regering wordt gevraagd het besluit van 27 december te schrappen.

Opinie: De ziel van de Mekong zit in de problemen

7 februari – Premier Prayut vroeg vorige week verslaggevers waarom NGO’s, milieuactievoerders en academici blijven protesteren tegen plannen om de rotseilandjes in de stroomversnellingen van de Mekong op te blazen. Hij zei dat veel van hen outsiders zijn en dat de meerderheid van bezoekers van hoorzittingen geen bezwaar had.

Well, Mr Prime Minister, schrijft Veera Prateepchaikul in zijn wekelijkse beschouwing op de opiniepagina van Bangkok Post, laat ik uw vraag namens hen beantwoorden: Omdat ze bezorgd zijn. Ze maken zich zorgen over de omwonenden die zich al generaties lang in leven houden met de visserij en het meest getroffen worden wanneer de stroomversnellingen, rotsen en riffen worden opgeblazen. Ze maken zich zorgen over het rijke eco-systeem dat voor eeuwig verloren zal gaan door deze kortzichtige actie, waarvan alleen China profiteert. Ze maken zich zorgen over de honderden soorten migrerende vissen en vegetatie die stukje bij beetje zullen verdwijnen.

Wat winnen bewoners bij het opblazen van de stroomversnellingen zodat grote vrachtschepen van 500 ton uit China er ongehinderd kunnen varen? Bijna niets, die schepen brengen Chinese goederen naar Myanmar, Thailland en Laos en nemen enkele lokaal gemaakte producten mee terug. Wat verwacht de regering dat ze moeten gaan doen om in hun levensonderhoud te voorzien: als koelie goederen laden en lossen?

Het hele gedoe is het uitvloeisel van een overeenkomst die Thailand, Laos, Myanmar en China in 2000 hebben gesloten om de bevaarbaarheid van de rivier te verbeteren. Twintig plaatsen zijn al opgeruimd, nu komen acht plaatsen aan de beurt. In december gaf het kabinet China toestemming het gebied te verkennen en een plan op te stellen. Het kabinet heeft nog geen toestemming gegeven voor het opblazen.

Prayut heeft gezegd dat een balans wordt gezocht tussen ontwikkeling en milieubehoud. Maar dat klinkt niet erg overtuigend, schrijft Veera. Tenslotte: hoeveel profiteert Thailand van de verbeterde navigatie in vergelijking met de milieu- en sociale kosten? Volgens het Marine Department nemen de vervoerskosten af. Dat mag waar zijn, maar er is een alternatief over de weg via de R3A-route, die sneller is en 12 maanden per jaar beschikbaar.

What the heck, zeggen de voorstanders: een paar rotsen, stroomversnellingen, riffen, eilandjes en zandduinen. Maar, zo besluit Veera, ze vormen wel de ziel van de machtige Mekong. Zonder deze elementen is de rivier een levenloze watermassa, die – laten we dat niet vergeten – elke zomer verdroogt vanwege de dammen in China. (Bron: Bangkok Post, 6 februari)

Kort nieuws maandag 20 februari 2017
– Het Chinese bedrijf CCCC Second Harbour Consultants heeft een maand geleden bij het Marine Department zijn plan ingeleverd voor een onderzoek naar verbetering van de bevaarbaarheid van de Mekong tussen Thailand en Laos. De studie vloeit voort uit het Development Plan for International Navigation on the Lancang-Mekong River (2015-2025), dat in december door het kabinet is goedgekeurd.
Zoals eerder gemeld dringt met name China aan op verbetering van de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen. Daarvoor zouden rotseilandjes in stroomversnellingen moeten worden opgeblazen. Milieuactievoerders en bewoners zijn mordicus tegen vanwege schade aan de ecologie en visserij.

Mekong: Gouverneur ontkent protesten te ontmoedigen

26 april – De gouverneur van Chiang Rai ontkent de opdracht aan districtshoofden te hebben gegeven om protesten van de bewoners tegen het onderzoek van een Chinees bedrijf op de Mekong te ontmoedigen. Maar de Rak Chiang Khong  groep (Love Chiang Khong) weet zeker dat de gouverneur die opdracht mondeling heeft gegeven. Daarvan zijn getuigen.

Vorige week arriveerde een team van het Chinese bedrijf CCCC Second Habor Consultant Co Ltd om vijftien locaties over een afstand van 96 kilometer tussen Thailand en Laos, vanaf de Golden Triangle tot de Kaeng Pha Dai stroomversnellingen in kaart te brengen. In dat deel van de Mekong liggen rotseilandjes die opgeblazen gaan worden om de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen te verbeteren. Het onderzoek duurt 55 dagen.

De milieubeweging en bewoners verzetten zich sterk tegen de plannen, waar met name China op heeft aangedrongen. Van de regering valt weinig te verwachten, want het kabinet heeft toestemming voor het onderzoek gegeven. Sinds de coup is het boter en ei tussen Thailand en China. De tegenstanders waarschuwen voor de rampzalige gevolgen voor het ecosysteem en het levensonderhoud van mensen die van de rivier afhankelijk zijn, wanneer de plannen doorgaan.

Coördinator Jirasak Inthayot van de Rak Chiang Khong groep vindt het bevel van de gouverneur een ernstige en onrechtvaardige order. ‘Mensen hebben het recht vreedzaam te protesteren en hun lokale hulpbronnen te beschermen’, waaraan een dorpshoofd toevoegt dat het project invloed heeft op hun leven.

‘De mensen in mijn dorp zijn het niet eens met het plan de stroomversnellingen op te blazen, omdat hun bestaanszekerheid, die sterk afhankelijk is van de rivier, zal veranderen. Ze eisen dat ze kunnen demonstreren tegen degenen die verantwoordelijk zijn voor het project.’

De gouverneur houdt intussen vol dat de provincie geen beleid heeft om vreedzame protesten te verbieden.’De mensen kunnen vreedzaam demonstreren zolang ze de wet niet overtreden.’ Hij wijst erop dat de directie over het project wordt gevoerd door het Marine Department en dat de provincie er geen zeggenschap over heeft.

‘We respecteren het recht om te demonstreren, maar we moeten ook onze belofte houden aan het Chinese bedrijf, daar onze regering ze toestemming heeft gegeven de rivier te inspecteren. We moeten ze hun werk laten doen.’ (Bron: website Bangkok Post, 25 april)

Donderdag 4 mei
– Het onderzoek van het Chinese bedrijf CCCC Second Habor Consultant Co Ltd naar de bevaarbaarheid van de Mekong tussen Thailand en Laos is bijna afgerond. Volgens de gouverneur van Chiang Rai, zelf een voormalige ingenieur, kan het een aantal jaren duren voordat alle gegevens over bodem, rotsen en waterniveaus zijn verwerkt. De milieu-effectrapportage en hoorzittingen nemen daarna drie jaar in beslag. Pas daarna wordt begonnen met het opblazen van de eilandjes om de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen uit China te vergroten.

De milieubeweging en bewoners verzetten zich sterk tegen de plannen. Ze waarschuwen voor de rampzalige gevolgen voor het ecosysteem en het levensonderhoud van mensen die van de rivier afhankelijk zijn.

Protest tegen de nieuwe Pak Beng dam in Laos

Protest tegen Pak Beng dam in Laos

9 juni – Bewoners van Chiang Rai, verenigd in de Rak Chiang Khong groep, zijn gisteren naar de bestuursrechter gestapt om een stokje te steken voor de zoveelste aanslag op de Mekong: de aanleg van de Pak Beng dam in het Noorden van Laos. Voor het gerechtsgebouw maakten ze van hun hart geen moordkuil, zoals de foto laat zien.

De dam is een zogeheten ‘run-of-river’ hydro-elektrische dam die geen of weinig water tegenhoudt. In het laatste geval wordt gesproken van een pondage (wat mijn woordenboek vertaalt als inhoud van een vijver). Een dam zonder pondage is onderhevig aan fluctuerende seizoens waterstromen. Naar verwachting komt de centrale die een capaciteit heeft van 912 MW, in 2023 in bedrijf. Electricity Generating Plc, een dochterbedrijf van het landelijk elektriciteitsbedrijf Egat, heeft een 30 procent aandeel in de dam.

Het Department of Water Resources heeft in drie provincies al openbare forums over de dam gehouden, wat de tegenstanders onvoldoende vinden. Een belangrijke nog niet beantwoorde vraag is volgens coördinator Niwat Rolkaew van de Rak Chiang Khong groep: Wat zijn de negatieve gevolgen voor de bevolking in buurlanden? De dam komt op slechts 92 km van de Thaise grens in Wiang Kaen (Chiang Rai). Naar verwachting stijgt het waterpeil in dit district en twee andere met 10 meter [snap ik niet, hoezo?]

Niwat wijst erop dat zelfs het Office of Natural Resources and Environmental Policy heeft vastgesteld dat bij de milieu-effectrapportage oude informatie is gebruikt. Die is niet meer bruikbaar gezien latere ontwikkelingen in de rivier. De Rak Chiang Khong groep stelt daarom in haar petitie aan de rechter dat de acties van de betrokken partijen Department of Water Resources en het Thai National Mekong Committee illegaal zijn.

Mekong plan vernielt slechts ‘enkele eilandjes’

28 september – Het Chinese bedrijf CCCC Second Harbour Consultants Co Ltd, dat onderzoek heeft gedaan naar de bevaarbaarheid van de Mekong voor grote vrachtschepen, zegt dat slechts enkele rotsformaties hoeven te worden opgeblazen op het Thaise deel van de rivier.Verder dient de rivier op enkele ondiepe plaatsen te worden uitgebaggerd.
President Ling Leehua zei op de zevende openbare hoorzitting over de snode plannen dat het bedrijf een methode zal kiezen die zo min mogelijk gevolgen heeft voor het levensonderhoud van omwonenden en het milieu.
Het onderzoek en het opblazen van de rotsen is een uitvloeisel van een overeenkomst over de bevaarbaarheid die Thailand, China, Laos en Myanmar in 2000 hebben gesloten. Zoals eerder gemeld hebben bewoners en de milieugroep Chiang Khong Conservation Group grote bezwaren. Ze vrezen voor het ecosysteem van de rivier.
Niwat Roikaew van de milieugroep vraagt zich af waarom grotere vrachtschepen nodig zijn als ze bovenstrooms van de rotseilandjes in Chiang Saen hun lading kunnen lossen. Opblazen is dan niet nodig. Een andere optie is vervoer over de (nieuwe) Highway 3RA.

Mekong: Nieuw verzet tegen de Pak Beng dam
21 oktober – Milieugroep Rak Chiang Khong Conservation heeft haar campagne tegen de aanleg van de Pak Beng dam in de Mekong weer opgepikt. De groep heeft een klacht ingediend bij de Supreme Administrative Court over het Department of Water Resources en het Thai National Mekong Committee die verzuimd hebben de lokale bevolking op drie openbare hoorzittingen behoorlijk te informeren.
De advocaat die de Community Resource Centre Foundation vertegenwoordigt, zegt dat de dam die in Laos wordt gebouwd rampzalig is voor de ecologie van de rivier en het levensonderhoud van dorpelingen die van de rivier afhankelijk zijn.
De milieugroep, die bewoners uit acht dorpen langs de rivier vertegenwoordigt, diende in juni een soortgelijke klacht in bij de Central Administrative Court, maar die heeft de klacht afgewezen. Dus zoekt de groep het nu hogerop. De dorpelingen zijn bevreesd dat hun boerenbedrijf geschaad wordt door het stijgende waterpeil met wel 10 meter en andere gevolgen van de dam.
De projectontwikkelaar ontkent dit. De dam is een zogeheten run-of-river dam met weinig of geen wateropslag. Naar verwachting begint de bouw dit jaar en levert ze vanaf 2023 912 MW aan elektriciteit [die als ik me goed herinner door Thailand wordt afgenomen].

Strijd om stroomversnelling Mekong nog lang niet voorbij
6 november – Vrijdag werd Loy Krathong gevierd, een eerbetoon aan Phra Mae Khongkha, de godin van het water, om haar te bedanken en om vergeving te vragen voor het gebruik van haar domein. Is het dan niet cynisch dat ditzelfde domein in de Mekong rivier gevaar loopt?
Want China en Laos bouwen dammen waardoor het ecosysteem wordt geschaad, de migratie van vissen wordt gehinderd zodat ze hun paaigebied niet kunnen bereiken, sedimentstromen worden tegengehouden waarvan de Mekongdelta in Vietnam afhankelijk is en het levensonderhoud van miljoenen mensen wordt bedreigd die afhankelijk zijn van de riviervisserij.
De laatste aanslag wordt gevormd door het voornemen de Khon Pi Luang rotsformaties in Chiang Khong (Chiang Rai) over een lengte van 1,5 km op te blazen om de bevaarbaarheid van de rivier voor grote vrachtschepen in het droge seizoen te verbeteren. Een Chinees bedrijf heeft al metingen verricht.
Milieuactievoerders zeggen hun verzet niet te zullen opgeven. Ze putten enige hoop uit het uitstel  vanwege zorgen over de veiligheid. De Thaise regering maakt zich zorgen dat het veranderd landschap de ongedemarkeerde grenslijn tussen Thailand en Laos in de rivier kan beïnvloeden.
Maar Somkiat Khuangchiangsa, coördinator van de Rak Chiang Khong Group, zegt dat het plan niet van de baan is. Het kan elk ogenblik terugkomen wanneer de twee landen het eens worden over de grens. ‘We blijven de  bevolking bewust maken van het belang [van de rotseilandjes] met forums en wetenschappelijke researchpapers.‘
Thans kunnen schepen tot 100 ton het gehele jaar over de rivier varen. Het opblazen van de eilandjes moet de weg effenen voor schepen tot 250 ton, ook in het droge seizoen als het water laag staat. Milieuactivisten beschouwen Klong Pi Luang als een van de belangrijkste stroomverversnellingen vanwege het ecologisch belang en omdat velen qua levensonderhoud afhankelijk zijn van de rivier.
‘Het plan om Klong Pi Luang op te ruimen is alleen uitgesteld’, zegt Somkiat.’Als ze het opruimen, kunnen grotere schepen helemaal tot Luang Prabang doorvaren.’
Volgens de Rak Chiang Khong Group is het aantal vissersboten in het desbetreffende gebied gedaald van 1.200 naar 246. De bouw van de Xayaburi dam in Laos zal verder het levensonderhoud van rivierbewoners bedreigen, wanneer de dam over twee jaar in bedrijf komt. Het ontwerp van de dam voorziet in vistrappen en een tunnel voor vis om naar de bovenstroom te zwemmen voor het leggen van eitjes, maar ecologen zijn er niet van overtuigd dat dit werkt.
Pairin Sohsai, coördinator van International Rivers Network, zei dinsdag op een forum aan de Sakon Nakhon Rajabhat University dat de mensen in de noordoostelijke regio, die van vis in de Mekong en zijrivieren afhankelijk zijn, zich ervan bewust zijn wat er kan gebeuren. In de Mekongdelta, de rijstschuur van Vietnam, wordt al minder sediment afgezet. ‘Sediment is de natuurlijke mest voor Vietnamese boeren in de delta, met name de armen.’
Met meer dammen op de tekentafel verwacht Nguyen Thi Hong Van, een researcher van het Vietnam Rivers Network, dat Vietnam meer problemen tegemoet kan zien. Ze dringt aan op een duurzame oplossing voordat de schade onomkeerbaar is. (Bron: website Bangkok Post, 5 november)

De andere kant van het Mekong debat
7 november – Onder de kop De andere kant van het Mekong debat reageert het hoofd van het Mekong River Commission Secretariat op de discussie over het opruimen van de rotseilandjes bij Chiang Khong (Chiang Rai). Hij schrijft dat de uitdrukking blasting the rapids die in in sommige documenten over verbetering van de bevaarbaarheid en EIA’s (milieu-effectrapportages) wordt gebruikt, uiterst negatief klinkt in vergelijking met de werkelijkheid.
Lezers krijgen de indruk dat een grote hoeveelheid explosieven wordt gebruikt om de rotseilandjes op te blazen en dat een diepe geul achterblijft waar schepen veilig doorheen kunnen navigeren. ‘Dit is niet waar’, stelt hij. Waterweg experts hebben volgens hem in de meeste studies duidelijk bewezen dat clearing rapids nauwelijks een chirurgische ingreep is.
Enkele rotsformaties worden gebikt (soms bedrock-deepened) en solitaire rotslagen worden verwijderd en herplaatst. Van de Keng Pha Dai rapids in Thailand wordt slechts 1,99 procent van de totale oppervlakte van de stroomversnelling ‘opgeblazen’.
Beweringen dat veel vissen door de explosies het loodje zullen leggen, zijn ook niet waar, schrijft Pham Tuan Phan. De eerder genoemde experts zeggen dat de habitat van vissen zich doorgaans niet bij de vaarweg bevindt, want die is veel te onrustig door de motoren van de boten, maar in zijkanalen en poelen.
Hij wijst er trouwens op dat vissers in toenemende mate elektrische schokken met een hoog voltage gebruiken om vissen te doden. ‘Dat is de belangrijkste bron van de vernietiging [van vissen]. Maar dat gebeurt ongezien en wordt niet opgemerkt.’ (Bron: Bangkok Post, 6 november)
Het gehele artikel heb ik opgeslagen als pdf. Klik hier.

Commentaar: Blijf van de Mekong af
10 november – Blijf met je fikken van de Mekong af [mijn woordkeus] schrijft Bangkok Post in haar hoofdredactioneel commentaar van donderdag. Ze reageert op het voornemen om de rotseilandjes in de stroomversnelling Khon Pi Luang in Chiang Rai over 1,5 kilometer op te blazen met geen ander doel dan om Chinese vrachtvaarders tot 150 ton een vrije doorvaart te bieden in het droge seizoen.
De krant ergert zich met name aan de reactie van Pham Tuan Phan, hoofd van het secretariaat van de Mekong River Commission (MRC), een intergouvernementeel overlegorgaan van de vier Mekonglanden (exclusief China). Hij noemde in de krant van 7 november de operatie ‘nauwelijks een chirurgische ingreep’ wat in schril contrast staat met de omschrijving van de Chinese ingenieurs die verantwoordelijk zijn voor het uitgraven van de waterloop; zij hebben het over ‘dynamiet’ en ‘baggeren’.
De krant schrijft: ‘Na vele maanden heen en weer gepraat tussen de MRC en China is het teleurstellend dat Phan faalt precies te omschrijven wat er gaat gebeuren.’
BP verwacht dat de strijd binnenkort ten einde komt, nadat de Thaise regering geprobeerd heeft de beslissing uit te stellen. Thailand is bang dat de operatie de loop van de Mekong zal wijzigen en de grens verlegt waardoor het Thais territorium wordt verkleind. Zoals gebruikelijk bij deze militaire regering, schrijft de krant, zijn degenen die ertoe doen niet geraadpleegd, zoals de bewonersgroep Chiang Khong en deskundigen.
BP besluit met de oproep de zaak over te hevelen naar de volgende (gekozen) regering. ‘Dat kan China ergeren, maar Beijing’s zakenmensen kunnen wachten. In de benadering van de natuur, inclusief de Mekong, is de enige juiste beslissing: aanpassen, niet problemen met dynamiet oplossen.’ (Bron: Bangkok Post, 9 november)

Opinie: De Mekong heeft verantwoording nodig, NU!
15 november – Ik heb al zoveel gelezen over de Mekong, de majestueuze rivier waarvan miljoenen mensen voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn, dat ik zelden nieuwe informatie tegenkom of nieuwe argumenten om de rivier met rust te laten.
Dat geldt ook voor het artikel Mekong needs accountability, now van Pianporn Deetes, campagnedirecteur van International Waters voor Thailand en Myanmar, gisteren op de opiniepagina van Bangkok Post. Maar misschien kan er niet vaak genoeg over geschreven worden in de hoop dat alle aanvallen op de rivier stoppen.
Deze keer is de aanleiding de rechtszaak die bewoners van Chiang Khong (Chiang Rai) zijn begonnen tegen de directeur van het Department of Water Resources, de DWR en het secretariaat van het Thai National Mekong Committee. De Central Administrative Court weigerde de zaak eerder in behandeling te nemen, de Supreme Administrative Court waarbij ze in beroep zijn gegaan tegen de weigering, heeft het verzoek wel in behandeling genomen.
De plaintiffs (eisers, aanklagende partij) verwijten beide instanties dat ze nagelaten hebben om informatie over de plannen voor de bouw van de Pak Beng dam in Laos ‘transparant en onpartijdig’ en de gevolgen te delen. Dat is in strijd met de Thaise wet en de Mekong Agreement van 1995. Ze dienen, schrijft Pianporn, de lokale zorgen in beeld te brengen en deze zorgen te verwerken in Thailand’s officiële reactie op regionaal niveau. De eisers beschouwen die nalatigheid als een schending van de rechten van Thaise burgers die langs de rivier wonen.
De Pak Beng dam is een van de elf dammen die in Laos gepland zijn. Maar niet alleen de dammen vormen een bedreiging van het kwetsbare ecosysteem, dat geldt ook voor de rotseilandjes in de stroomversnelling Khon Pi Luang in Chiang Rai, die over 1,5 kilometer worden opgeblazen. Pianporn schrijft om ruimte te maken voor vrachtvaarders tot 500 ton, maar eerdere berichten spreken over 150 ton, wat me aannemelijker lijkt.
Pianporn gaat ook in op de verdediging van de door China gewenste operatie door het hoofd van het Mekong River Commission Secretariat, op 7 november gepubliceerd in Bangkok Post. Hij heeft het over een ‘barely surgical intervention’, maar Pianporn constateert dat hij die bewering niet hard maakt. ‘The CEO makes vague reference to general case studies on rapid clearing. Yet without context-specific examination of the Mekong’s social and ecological system, and studies that take into account how these complex dynamics might be affected, there is little reason to believe the navigation project will operate with the delicate precision claimed.’
Ook de regeringen van de Mekonglanden en regionale instituten krijgen er van langs. Hun reactie bestaat uit diplomatieke acrobatiek in plaats van verbeterde kennis en consultatie. Ze draaien om de hete brij heen om elkaar op staatsniveau niet voor het hoofd te stoten. Ze verzuimen de grensoverschrijdende gevolgen frontaal aan te pakken en samen te werken om de regionale problemen op te lossen.
‘Cross border accountability is urgently needed for the Mekong river. Het laatste besluit van de rechtbank om de Pak Beng in overweging te nemen, is een kleine stap in de goede richting. Het falen van de regionale hydro-diplomatie is duidelijk en de gevolgen daarvan zijn voor de Mekong bevolking groot.’ (Bron Bangkok Post, 14 november)

Mekong: Consultant relativeert milieuschade door opblazen rotsen
17 december – Heel informatief zo’n bericht, maar wel erg eenzijdig. Als ik eindredacteur was, zou ik de kopij hebben teruggegeven aan de schrijver met de opdracht: En wat vinden de tegenstanders ervan? Zou je die niet eens om hun commentaar vragen?
Ik doel op het bericht over een hoorzitting [de datum ontbreekt], waarop het Chinese bedrijf CCCC Second Harbour Consultants, dat een onderzoek heeft gedaan naar de bevaarbaarheid van de Mekong, de kou uit de lucht heeft geprobeerd te halen. Het aantal rotsen dat wordt opgeblazen, wordt beperkt tot een minimum, zegt het. De toegepaste methode veroorzaakt de minste milieuschade [geen toelichting].
In het Thaise deel gaat het om 15 plaatsen over een afstand van 96 km. De omwonenden worden tevoren geïnformeerd en tijdens het paaiseizoen ligt het werk stil.
De hoorzitting werd bijgewoond door vertegenwoordigers van overheidsdiensten, lokale bestuursorganen, het Fisheries Department en het Marine Department. Maar waar waren de milieuactievoerders, zoals de Rak Chiang Khong Group, die zich zorgen maken over de aanslag op het ecosysteem van de rivier? Mochten zij er niet bij zijn?
Het opblazen van de rotseilandjes gebeurt op aandringen van China. De operatie is een uitvloeisel van een afspraak, in 2000 gemaakt door de vier Mekonglanden, om de rivier ook in het droge seizoen in twee fases bevaarbaar te maken voor vrachtschepen tot 500 ton. [In eerdere berichten wordt gesproken van 150 ton, maar dat zal wel te wijten zijn aan de verregaande slordigheid die typerend lijkt te zijn voor de BP-redactie] De eerste fase, gericht op schepen van 100 ton, is afgerond. De tweede fase voor schepen tot 500 ton is sinds 2007 vertraagd.

China wijst opblazen rotseilandjes in Mekong nu af
20 december – De wonderen zijn de wereld nog niet uit, want China dringt niet langer aan op het opblazen van rotseilandjes in de Mekong. Dat opvallende en onverwachte nieuws maakte minister Don (Buitenlandse Zaken) gisteren bekend, nadat hij was teruggekeerd uit Yunan, waar hij vrijdag de 3rd Mekong-Lan Chang Foreign Ministers’ Meeting had bijgewoond.
De Chinese autoriteiten zijn tot het inzicht gekomen dat de bewoners in het Noorden, en met name degenen die langs de rivier wonen, erdoor gedupeerd zouden worden. De Chiang Khong Conservation Group heeft er sinds het plan bekend werd, al voortdurend op gehamerd dat de operatie het ecosysteem van de rivier zou schaden, waardoor het levensonderhoud van de omwonenden in gevaar dreigde te komen.
Zoals al vele malen eerder gemeld had het opblazen van de rotseilandjes, een schilderachtig deel van de majestueuze rivier, tot doel de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen te verbeteren. In het droge seizoen worden die in het Thaise deel van de rivier gehinderd. China heeft lange tijd aangedrongen op maatregelen ten faveure van zijn eigen vrachtvaarders. In september deed het Chinese bedrijf CCCC Second Harbour Consultants Co onderzoek. Het bedrijf concludeerde dat op vijftien plaatsen rotseilandjes in de weg lagen.
De Thaise milieugroep heeft er altijd op gewezen dat opblazen helemaal niet nodig is. Grote schepen kunnen de barrière mijden door op twee plaatsen in Chiang Saen (Chiang Rai) hun lading te lossen. Een ander alternatief is de vracht over de weg te vervoeren sinds de Highway R3A een directe verbinding tussen China en Thailand vormt.
Bangkok Post zet het goede nieuws op pagina 4, wat een indicatie is van het belang dat ze eraan hecht: weinig dus. Maar BP besteedt er wel haar hoofdredactioneel commentaar aan, dus dat pleit weer voor de krant.

Laos verzekert rivierbewoners Pak Beng dam niet schadelijk
17 januari 2018 – Pagina 4 opent met de verzekering van Laos dat de geplande Pak Beng dam in de Mekong geen negatieve gevolgen zal hebben voor de Thaise bevolking die aan de Thaise kant van de rivier wonen. De ‘verzekering’ is gegeven door het Laos Energy Policy and Planning Department tijdens een recente bijeenkomst van Datang (Lao) Pak Beng Hydropower Co Ltd, die de dam ontwikkelt, de Thaise Rak Chiang Khong Conservation Group en bewoners. De planvorming voldoet volgens directeur-generaal Jansawaeng aan alle procedurele eisen.
De door de dam op te wekken elektriciteit wordt voor 90 procent geleverd aan Thailand. Lokale en internationale experts dringen aan op maatregelen zodat de vismigratie niet wordt gehinderd en sediment zich ophoopt.

3 maart 2018
– Thailand dringt er bij de zes ledenlanden van de Mekong-Lancang Cooperation op aan een voorstel voor het uitwisselen van informatie over het beheer van de zes dammen in de Mekong (die in China Lancang heet) aan te nemen. Informatie, met name uit China, is cruciaal om de gevolgen voor de landen benedenstrooms te verminderen, zegt hoofd Vorasat van het Department of Water Resources. China heeft enkele dammen gebouwd met een opslagcapaciteit van 22.000 miljoen kubieke meter water.
‘Wanneer landen weten wanneer water wordt geloosd, kunnen ze preventieve maatregelen nemen’, zei Vorasat op een seminar over grensoverschrijdende waterhulpbronnen in Chiang Rai. ‘Hoewel het onmogelijk is China te verbieden dammen te bouwen, is dialoog gewenst om negatieve bij-effecten te verkleinen en conflict te voorkomen.’
In Thailand gaat het om acht provincies. Het seminar eindigde gisteren.

Dinsdag 6 maart
– Lokale burgergroepen gaan de hulp inroepen van Friends of Nature, een befaamde milieugroep in China, bij hun campagne tegen de bouw van dammen in de Mekong. De lokale milieugroep Rak Chiang Khong heeft de FON gevraagd te adviseren over Chinese investeringen in buitenlandse dammen.
Advocaat Sor zegt dat de groep geïnspireerd is door de aanklacht van FON tegen een bouwbedrijf en consultancybedrijf wegens potentiële schade aan het milieu. De advocaat zegt dat de FON-zaak als precedent dient want niet eerder is een aanklacht wegens milieuschade gedaan voor een project dat nog niet voltooid is.
Een van de twee bedrijven werkt momenteel aan een milieu-effectrapportage voor de Pak Ben dam in Laos, waartegen de Thaise groep zich verzet.

Mekong: Verzet tegen de bouw van dammen krijgt nieuwe impuls
15 mei 2018 – Wat de gevaren zijn die de Mekong bedreigen, mag ik zo langzamerhand wel bekend veronderstellen. Minder bekend is dat het verzet tegen de bouw van dammen nog allerminst verstomd is. De laatste ontwikkeling is de oprichting van het Transborder News Network.
Begin mei hield het een forum in Chiang Mai om de aandacht nog eens te vestigen op de aanslagen op het ecosysteem van de rivier en het levensonderhoud van omwonenden, die afhankelijk zijn van de visserij en irrigatie met rivierwater.
De bijeenkomst werd bijgewoond door dorpelingen die door de dammen worden getroffen, milieuactievoerders en journalisten uit Laos, Vietnam, Cambodja, Myanmar en Thailand. Het netwerk wil de strijd opvoeren door de civiele netwerken in de vier Mekonglanden hun krachten te laten bundelen.
Grote boosdoener is China dat water aan de rivier onttrekt voor zijn industrie, maar ook de Thaise autoriteiten zijn niet van schuld vrij. Ze overschatten ’s lands behoefte aan elektriciteit waarin de Xayaburi dam (in aanleg) en de Pak Beng dam (in voorbereiding) moeten voorzien.
Directeur Witoon van het Mekong Energy and Ecology Network zegt: ‘Thailand heeft enorme energiereserves. Meer waterkrachtcentrales bouwen betekent hoge kosten en die zullen tot hogere energieprijzen leiden. Wij hopen dat de Xayaburi dam de laatste is.’
Witoon wantrouwt ook het uitstel voor de publicatie van de zogeheten Council Study van de Mekong River Commission. De studie die de jaren 2012 tot 2017 bestrijkt, kwam drie maanden geleden klaar. Witoon zegt dat de studie pleit voor nieuwe technologieën om elektriciteit te produceren als alternatief voor ‘witte steenkool’, geproduceerd door waterkrachtcentrales.
De studie voorspelt dat wanneer alle geplande 28 dammen in de hoofdrivier en 112 in zijrivieren zijn gebouwd, het sediment in de Mekong delta in Vietnam is gereduceerd tot 3 procent omdat het meeste sediment bovenstrooms wordt tegengehouden. Dat sediment is cruciaal voor het herstel van akkergronden.
Niwat Roikaew, hoofd van de Anurak Chiang Khong groep in Chiang Rai, wijst er ten overvloede nog eens op dat de rivier meer is dan een bron om elektriciteit op te wekken en om vracht over te vervoeren, maar ook een bron van het levensonderhoud van bewoners. Hij zegt dat er twee dringende kwesties zijn: de bestaande dammen in de bovenstroom van de Mekong en het opblazen van rotsformaties om de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen te verbeteren, waar China sterk op aandringt.
Bewoners zijn van de rivier afhankelijk voor de visserij en irrigatie, maar de dammen in China zijn de oorzaak van fluctuaties van het waterpeil, die de biodiversiteit en het ecosysteem bedreigen. Wanneer China zijn zin krijgt en de rotseilandjes worden opgeblazen, is dat catastrofaal voor de kleinere ecosystemen, zegt Niwat. ‘Als we ze verliezen is dat hetzelfde als het verliezen van een ledemaat.’ (Bron: Bangkok Post, 14 mei)

Commentaar: Damned if you do
22 juni – Verdomme! Lees ik in het hoofdredactioneel commentaar van Bangkok Post nieuws, ik mag wel zeggen groot nieuws, dat ik niet eerder in de nieuwskolommen ben tegengekomen. Laos gaat een vierde waterkrachtenergie dam in de Mekong ontwikkelen. Op de Xayaburi dam (waaraan de laatste hand wordt gelegd), de Don Sahong dam en de Pak Beng dam (beide in voorbereiding) volgt nu de 770 MW Pak Lay dam.
Het komt niet als een verrassing, want Laos heeft zich voorgenomen de accu van Zuidoost-Azië te worden. Gepland zijn negen dammen waarvan de elektriciteit grotendeels door Thailand en Vietnam wordt afgenomen. [Verderop in het commentaar wordt het aantal van elf genoemd] Verder zijn 120 projecten in bedrijf of gepland in de zijrivieren van de Mekong in alle vier landen.
Vorige week heeft Laos de Pak Lay dam voorgedragen voor een consultatieronde van zes maanden in de vier landen, ruimschoots voor de geplande constructie in 2022. Dit is geen goedkeuringsproces, tot ongenoegen van milieuactievoerders, maar een diplomatiek platform dat de andere landen de gelegenheid biedt hun zorgen te uiten over eventuele grensoverschrijdende negatieve gevolgen en om te onderhandelen over betere voorwaarden voor de ontwikkeling van de dam.
Bij de Xayaburi dam vond de consultatie in 2010 en 2011 plaats. Er waren toen zorgen over de waterstroom van de rivier, de migratie van vissen en de landbouw in de regio (denk aan de afzetting van sediment). Laos besloot de bouw door te zetten en alleen het ontwerp aan te passen. BP schrijft: Om tegemoet te komen aan de zorgen of in andere woorden om de dam minder destructief te maken voor het milieu en de mensen.
BP besluit: De Mekong heeft al geleden onder veranderingen van de waterstroom door de bouw van dammen in China. Met meer dammen in het zuidelijk deel van de rivier, zullen de grootste verliezers in deze jacht op economische groei de 60 miljoen mensen zijn die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de rivier. (Bron: Bangkok Post, 21 juni)
NB Lezers die zich storen aan mijn vloek ‘Verdomme!’ mogen die ook lezen als ‘Verdamme’, een woordspeling die ook in de BP-kop voorkomt.

18 december 2018
– Kent u de uitdrukking ‘blue economy’ om een bekende openingszin van dominee Gremdaat te parafraseren? Ik kende hem niet, maar nu wel want de krant legt uit dat dit principe het duurzaam gebruik van bronnen van bestaan in oceanen behelst om bestaansmiddelen te verbeteren en banen te scheppen maar tegelijkertijd het ecosysteem van oceanen beschermt.
De regering gaat dit principe hanteren bij een fonds om de bestaanszekerheid  van traditionele vissers en hun viscapaciteit te helpen verbeteren. Vice-premier Chatchai maakte het plan gisteren bekend op de jaarlijkse bijeenkomst van het ministerie van Lanbouw en het Department of Fisheries. Hij zei dat het fonds tot doel heeft maatregelen te nemen om traditionele vissers te beschermen, het zeemilieu te behouden, terwijl het ook de regering helpt bij het bestrijden van de IUU-visserij.

3 januari 2019
– Vandaag, morgen en zaterdag worden in drie districten van Chiang Rai hoorzittingen gehouden over het opblazen van rotpartijen in en uitdiepen van de Mekong om de rivier ook in het droge seizoen bevaarbaar te maken voor vrachtschepen van 500 bruto tonnage. Op de verbeterde bevaarbaarheid is sterk aangedrongen door China, maar bewoners en milieugroepen verzetten zich. Ze vrezen schade aan het milieu en de visstand waardoor hun levensonderhoud in gevaar komt.
Bangkok Post opent pagina 2 met de aankondiging en herhaalt de voorgeschiedenis nog maar eens een keer. ’t Is een beproefd recept van BP want de krant moet nu eenmaal vol. Maar of lezers gediend zijn met oude wijn in nieuwe zakken, waag ik toch te betwijfelen.

China dropt plan om rotseilandjes in Mekong op te blazen
10 maart – Goed nieuws voor milieuactievoerders die zich inzetten tegen aanslagen op de Mekong. China ziet af van zijn plan om de rotseilandjes in de machtige rivier op te blazen, die in het droge seizoen de bevaarbaarheid voor grote vrachtschepen belemmeren. Dat heeft de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi vorige maand toegezegd in een gesprek met zijn counterpart minister Don.
Het project waarover al in 2000 afspraken zijn gemaakt door China, Myanmar, Laos en Thailand heeft veel weerstand opgeroepen van milieuactievoerders en bewoners. Op de foto een protest uit 2017. Het gebied waar de eilandjes zich bevinden, zijn paaigronden voor vissen. De rotsen opblazen zou de ecologie, vissoorten en de visserij ernstig schaden, waarvan omwonenden voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn.
Minister Don zegt dat uitbreiding van het vrachtvervoer over water gecompenseerd kan worden door lucht- en wegtransport, een optie waar tegenstanders van het Chinese plan al lang op hebben gewezen. De rotsen verwijderen is de moeite niet waard, zegt de minister, gegeven de schade die aan het milieu wordt toegebracht.
Het verrassende goede nieuws wordt vandaag door BP gemeld in een klein bericht op pagina 3. BP heeft andere prioriteiten dan Nieuws uit Thailand. De krant opent met een groot achtergrondverhaal over zelfmoorden in Thailand. Suïcide is een toenemend mondiaal probleem en Thailand vormt geen uitzondering, schrijft de krant. Later meer over dit probleem.
Ik eindig met een persoonlijke noot. Deze aanslag mag dan wel gepareerd zijn, de Mekong wordt nog steeds bedreigd door plannen om in de rivier en zijrivieren dammen te bouwen en die zijn even schadelijk voor de ecologie.

12 juni
– Laos gaat in principe akkoord met de verstrekking van gegevens aan Thailand over waterbronnen en beheersplannen met betrekking tot de Mekong. Aan de hand daarvan kunnen de Thaise autoriteiten beter het risico inschatten van overstromingen in de acht noordelijke provincies en voorzorgsmaatregelen nemen.
De gegevens betreffen de regenval in Laos, de geplande wateruitstroom uit reservoirs en hydro-elektrische ontwikkelingen in het stroomgebied van de rivier. Ze vormen een aanvulling op de bestaande samenwerking in de Mekong River Commission, een (overigens tandenloos) intergouvernementeel orgaan van de Mekonglanden. Later dit jaar komt de 1.285 MW Xayaburi dam in bedrijf, waarvan de elektriciteit door Thailand wordt afgenomen.
Vorige week tekenden Thailand en China een MoU over de uitwisseling van gegevens van watervoorraden tussen juli en oktober [geen details].

The Mekong River is seen from the Golden Triangle in Chiang Rai’s Chiang Saen district. (Post Today photo)

Dam-building race threatens the Mekong River

The Mekong River is a lifeline to many communities in Southeast Asia. But an ongoing drought and dozens of hydroelectric power plants are lowering water levels and damaging a fragile ecosystem.

The Mekong River, a critical waterway for six countries in Southeast Asia, is registering critically low water levels this summer.

The Mekong River Commission (MRC), which monitors Southeast Asia’s longest river, reported in mid-July that water levels over the previous month had fallen to “among the lowest on record.”

The Mekong springs up from the Tibetan Plateau in China and flows to the South China Sea through Myanmar, Thailand, Laos, Cambodia, and Vietnam. Around 60 million people depend on the river for fishing, farming and transportation.

However, unseasonably low rainfall, along with maintenance work at the Jinghong hydropower station in China, and tests on the Xayaburi dam in Laos, have been identified as causing a massive decline in water levels.

And although rains have recently increased, easing drought conditions and gradually raising water levels, the crisis is far from over.

In June 2019, the average rainfall level in Chiang Saen province, for example, was only around two-thirds of the total monthly rainfall for June from 2006 to 2018. Reports have shown that the acute shortage of rainfall is due to El Nino — a meteorological phenomenon in the Pacific Ocean that affects the climate all over the Pacific basin.

China at the tap

Water that was held back by the Jinghong dam in China’s southwest Yunnan province for two weeks in July also exacerbated the situation. Countries such as Thailand, Vietnam and Cambodia, are at the mercy of those upstream.

“Downstream countries should not have to ask China to release water to relieve drought,” Brian Eyler, Southeast Asia Programme Director at the Washington-based Stimson Center, told DW.

Eyler added that Jinghong’s dam operators should “act in the interest of downstream countries over their own self-interest to produce hydropower.”

But China isn’t the only country using river water to generate power. On July 15, Laos began testing its newly built Xayaburi hydropower dam, which is scheduled to start operating in October.

This test run is also being blamed for the historically low water levels in the Mekong.

Thailand, which is experiencing its worst drought in a decade, asked Laos to halt dam tests last month.

Ironically, the Xayaburi damn is built by Ch. Karnchang Plc to generate up to 1,285-megawatts of electricity for the state-run Electricity Generating Authority of Thailand (EGAT).

According to reports in Thailand, the dam’s operators, CK Power Plc, deny causing a water shortage and insist that they also suffer from water fluctuations.

The battery of Asia

However, the increasing number of dam-building projects upstream will only continue to adversely impact communities depending on the river.

In a quest to become the “battery of Asia,” landlocked Laos has been rushing to construct dams over the past decade.

According to the environmental advocacy group International Rivers, the plan includes 72 new large dams, 12 of which are under construction with more than 20 being planned.

China, meanwhile, is operating 11 dams and plans to build an additional 8 on the upper stretch of the Mekong River, said Eyler.

Since China built its first dam in Yunnan province 20 years ago, “unusual water fluctuations in the Mekong River have been witnessed by locals living along Thailand-Laos border,” said Pianporn Deetes of the International Rivers. Such changes were unheard of prior to the ongoing dam-building frenzy.

Environmental impacts

Researchers said that the Mekong’s natural rhythm has been disrupted to the extent that seasonal patterns are no longer predictable. Over the past 20 years, water levels have become completely dependent on the water released from the Chinese dams.

According to Eyler, dam construction on the Mekong River being done on a project-by-project basis mean it is “impossible to predict the final impacts of unbridled development.”

He added that not only do these “ill-advised plans for infrastructure development” affect more than 60 million people living in the river basin, but they also contribute greatly to the deterioration of the Mekong’s biodiversity and its abundance of natural resources.

Dams disrupt the migration of fish, preventing them from reaching their spawning grounds upstream and hampering their natural life cycles. This, in turn, could significantly affect fish production in the Mekong, home to the world’s largest inland fishery.

Last year, the MRC predicted up to a 40% reduction in Mekong fish stocks of by 2020, and up to 80% by 2040 as a result of hydropower dams in the region.

With more dam-building plans in sight, people living downstream could face even more devastating consequences while those upstream consolidate their position.

“A peaceful coexistence of people who share the Mekong River basin can only be achieved through mutual respect, listening to each other and genuine cooperation among riparian governments and people,” the Network of Thai People in eight Mekong Provinces, an advocacy group, told DW in a statement. (Bron: DW News, 19 augustus 2019)

Commentaar: Dammen bedreigen de Mekong

17 oktober – Nieuwe tegenslag voor de Mekong. Vietnam, de meest uitgesproken tegenstander van dammen in de rivier, is een partner van Laos geworden in de ontwikkeling van de Luang Prabang dam. Deze maand is de intergouvernementele Mekong River Commission (MRC) van de vier Mekong-landen begonnen aan een verplichte  prior consultation van zes maanden.

De bouw van de 1.460 MW dam begint naar verwachting begin volgend jaar en eindigt in 2027. Tot verrassing van velen wordt hij ontwikkeld door het staatsbedrijf PetroVietnam Power Corporation. Laos, dat zichzelf positioneert als de accu van Azië, is van plan negen dammen te bouwen in de Mekong en zijrivieren. Het grootste deel van de elektriciteit wordt verkocht aan Thailand en Vietnam. Cambodja is van plan twee dammen in de Mekong te bouwen en andere in zijrivieren.

Eind 2010 maakte Laos bekend de eerste dam te bouwen, de Xayaburi dam die een dezer dagen in bedrijf moet komen. Vietnam riep toen op tot een moratorium van 10 jaar daar de visstand in de rivier geschaad zou worden en de Mekong delta idem door veranderingen in de waterstroom en afzetting van sediment, essentieel voor de Vietnamese boeren in de delta. Ondanks studies en intensieve discussie zette Laos door, maar beloofde maatregelen om de gevolgen te beperken. Daarna stelde het drie nieuwe dammen voor: Don Sahong, Pak Beng en Pak Lay.

Deze maand heeft een coalitie van NGO’s gewaarschuwd dat de vele Mekongdammen de rivier veranderen in een serie meren die onherstelbare schade aan het ecosysteem toebrengen. De groep wijst ook op een MRC rapport van vorig jaar dat de dammen niet nodig zijn om te voldoen aan de energievraag van de regio omdat Thailand dat de grootste koper is, van plan is te bezuinigen op zijn energie import.

De ongebruikelijke overstromingen en droogtes dit jaar herinneren ons eraan dat klimaatverandering door zal gaan het milieu en de mensen in de regio te bedreigen, schrijft BP in haar hoofdredactioneel commentaar van woensdag. Het bouwen van dammen maakt het alleen maar erger voor de mensen die langs de rivier wonen en van de visserij afhankelijk zijn.

In plaats van haast te maken met nieuwe projecten, had de regering van Laos er beter aan gedaan te wachten om te zien wat de effecten zijn van de bij de Xayaburi dam genomen maatregelen [ik meen onder andere een vistrap en doorgang voor sediment].

Nu het staatsbedrijf van Vietnam de Luang Prabang dam ontwikkelt, verwachten velen dat de consultatie niet meer is dan een formaliteit. De Vietnamese autoriteiten kunnen bewijzen dat ze ongelijk hebben door net als bij de Xayaburi dam op het vinkentouw te gaan zitten. Dat zijn ze wel wel verplicht aan de boeren in de Mekong delta, aldus de krant. (Bron: BP, 16 oktober 2019)

Controversiële Xayaburi dam vandaag in bedrijf
29 oktober 2019 – Bangkok Post zit vandaag ingevouwen in een glossy advertentie supplement waarin onbeschaamd de lof wordt gezongen over de vandaag in bedrijf gekomen Xayaburi dam in Laos. Ik citeer de meest in het oog springende leugen:
The first hydroelectric power plant on the Mekong river carefully built with the respect to the greatness of this river of life. With all aspects of the environmental mitigation, we integrate all of the cutting edge technology, providing sustainable operation to generate the clean energy, enhancing sustainable growth of economic to Thailand and Lao PDT.
Ik ga verder niet al te veel woorden vuilmaken aan de dam, waaraan 8 jaar is gewerkt en die 1.285 MW voornamelijk aan Thailand levert. Mijn pagina’s Xayaburi dam en Mekong, brood uit het water bevatten voldoende informatie die de opschepperij van het supplement relativeert c.q. tegenspreekt.
Op pagina 2 van de krant van vandaag staat trouwens een lijvig achtergrondartikel over de Mekong en met name de hulp die Seoul kan bieden om de waterstroom te reguleren. Ik licht er één citaat uit. To Min Thu, adjunct directeur-generaal van de Diplomatic Academy of Vietnam’s Institute of Foreign Policy and Strategic Studies, zegt: ‘Het lijdt geen twijfel dat de Mekong op de rand staat van een milieuramp.’
Het waterpeil heeft nog nooit zo laag gestaan als thans. To schrijft dat toe aan de droogte die door de klimaatverandering is veroorzaakt en het afdammen van de rivier. Er zijn momenteel 19 dammen in bedrijf, in aanbouw of voorgesteld: zes dammen in China zijn volledig operationeel, Laos en Cambodja zullen respectievelijk de beschikking krijgen over negen en twaalf dammen.
‘Deze dammen [in de upper Mekong] zijn ontworpen om enorme hoeveelheden water vast te houden, wat verklaart waarom het waterpeil benedenstrooms zakt. De schaal van het voorstel om de Mekong af te dammen – die wordt beschouwd als levenslijn voor het Indo-Chinese schiereiland –  roept milieudreigingen op en sociale uitdagingen voor vele gemeenschappen langs de rivier.’
‘Miljoenen mensen moeten verplaatst worden en/of worden gedwongen hun land op te geven voor de bouw van de dammen. Zowel boeren als vissers lijden onder dit niet-duurzame model van waterbeheer.’

Verslechterend ecosysteem Mekong alarmeert activisten

2 december – Dat de machtige Mekong, de levensader voor miljoenen bewoners die langs de rivier wonen, een bedreigde rivier is, is genoegzaam bekend. Maar misschien kan het niet vaak genoeg gezegd worden en het eind is nog niet in zicht want de huidige elf dammen die daarvoor verantwoordelijk zijn, krijgen nog gezelschap van negen nieuwe.

‘Als deze zogeheten ontwikkelingsprojecten doorgaan, stevent de Mekong af op een crisis’, zei Niwat Roi-kaeo, president van de Rak Chiang Khon Group, een collectief natuurbeschermers in Chiang Rai, op een seminar [geen details] over de toenemende problemen van de rivier.

Dat ze toenemen wordt zonneklaar gedemonstreerd doordat de kleur van het Mekong water in Nakhon Pathom is veranderd in groenachtig-blauw, een fenomeen dat bekend staat als het hungry water effect. Wat dat is, legt BP niet erg duidelijk uit in dit bericht, maar gelukkig vond ik op het internet een tekening die een en ander verduidelijkt.

‘Hongerig water erodeert de rivieroevers voorbij een dam ernstiger dan het gebruikelijke getijde’, zegt Chawalit Witthayanant, een expert op het gebied van de Mekong visstand. ‘Gedurende de eerste paar jaren van dit fenomeen, wordt vis ongebruikelijk overvloedig, maar niet lang daarna neemt de voorraad in hoog tempo af.’

De dorpelingen van Ban Tamui (Ubon Ratchathani) kunnen daarover meepraten; in oktober werden ze verrast dat de visvangsten enorm toenamen toen het water helderder werd, vertelde Khampin Aksorn, coördinator van het Network of People who love the Mekong, op het seminar.

Het artikel signaleert verder dat tot groot ongenoegen van de Mekong natuurbeschermers de regering en oppositie onlangs hebben besloten een dertig jaar oud wateromleidingsplan [geen details] af te stoffen voor de rivieren Salween, Yuam, Moei en Mekong. Enkele jaren geleden werd afgezien van het idee door sterke oppositie vanwege de gevolgen voor de ecosystemen van de rivieren.

Ook deze keer zal het op grote weerstand van de lokale bevolking en milieuactievoerders stuiten, voorspelt Phongphipat Mibenchamat van de Salween conserveringsgroep. Hij vergelijkt de Mekong met de verrotte linkerarm van Thailand en de Salween met een rechterarm die nu de infectie oploopt die de andere arm al heeft vernield.

Commentaar: De Mekong is aan ’t verhongeren

7 december – Heldere uitleg in het hoofdredactioneel commentaar van BP over het zogeheten hungry water effect, waardoor de Mekong op enkele plaatsen, zoals in Nakhon Phanom, Chiang Rai en Ubon Ratchathani in kleur is verschoten van roodachtig-bruin naar helder blauw. De veranderde kleur is een symptoom van een zieke en verhongerende rivier. Ecologen en waarnemers wijzen naar de belangrijkste boosdoeners: de dammen bovenstrooms.

De Mekong is gewoonlijk roodachtig-bruin omdat ze rijk is aan sediment. Elk jaar stroomt 160 miljoen ton sediment van de bovenstroom in China naar Vietnam’s rice bowl in de Mekong Delta. Volgens WorldFish absorberen sedimenten voedingsstoffen, zoals fosfor en stikstof alsmede organische deeltjes, en transporteren ze door de rivier naar de flood plains.

Ze beïnvloeden de ademhaling, voeding, reproductie en migratie van de visvoorraad en bemesten de grond in de floodplains waardoor deze voedingsrijke rivier een belangrijke oorzaak vormt waarom landbouw en visserij in de regio zo overvloedig zijn.

De afgelopen week merkten bewoners in de drie genoemde provincies de kleurverandering op. Ecologen zeggen dat dit het resultaat is van een verlies of vermindering van sediment, wat resulteert in het hungry water effect. Afgezien van de schade die het berokkent aan de landbouw en visserij, is de nu oceaanblauwe rivier hongerig naar sediment en zal ze beginnen sediment te absorberen van de oevers, op de lange termijn resulterend in ernstige erosie. In de Mekong Delta zijn mensen al enkele jaren getuige van het hongerige water syndroom.

Dus waar is al het sediment naar toe gegaan?

De verminderde hoeveelheid sediment kan worden toegeschreven aan riverbed mining [ontginning?], gebruik van land en klimaatverandering, maar de meest recente verandering van de rivier is hoogst waarschijnlijk te wijten aan de hydropower projecten bovenstrooms die het sediment tegenhouden. De verandering valt samen met het in bedrijf komen van de Xayaburi dam in Laos in oktober, de eerste van elf in de benedenstroom van de Mekong geplande dammen.

Wetenschappelijke studies, uitgevoerd op initiatief van de inter-gouvernementele Mekong River Commission, tonen aan dat bestaande en geplande dammen in de Mekong volgend jaar cumulatief 67 procent van het sediment zullen tegenhouden en in 2040 97 procent.

Dit zal gevolgen hebben voor ecosystemen en de landbouw en visserij schaden, tenzij deze projecten effectieve maatregelen nemen om te voorkomen dat sediment wordt tegengehouden. Maar werken deze maatregelen? Over de dammen in China is weinig bekend, de ontwikkelaar van de Xayaburi dam heeft voor de MRC-studie slechts ‘beperkte’ gegevens verstrekt.

Zelfs met deze beperkte informatie zijn de bevindingen alarmerend. De studie concludeert dat maatregelen grotendeels ineffectief zijn omdat 80 procent van het sediment ‘de eerste paar jaar tot tientallen jaren door deze dam wordt tegengehouden’.

Het commentaar besluit met de verzuchting dat de Mekong hongerig is geworden en soon it could be mankind’s turn oftewel: spoedig is de mensheid aan de beurt. (Bron: BP, 6 december 2019)

China sluit 60 km Mekong om rotsen op te blazen
15 december – Het bericht staat vandaag in de zondagkrant enigszins weggemoffeld op pagina 3, maar ik haal het naar voren omdat het gaat over de zoveelste aanslag op de Mekong. Dat onderwerp heeft nu eenmaal mijn bijzondere belangstelling. Zie de pagina Mekong: Brood uit het water.
China heeft voor onbepaalde tijd een 60 kilometer lang deel van de Mekong afgesloten voor alle scheepvaartverkeer om er rotsen op te blazen voor verbreding van de vaargeul. Het gaat om het deel tussen Guan Lei en Ganlanpa in Yunnan’s Xishuangbanna prefectuur. Dwars over de rivier zijn draden gespannen om te voorkomen dat schepen de gevarenzone invaren. De haven van Guan Lei blijft wel open voor vracht- en passagiersschepen.
Als gevolg van de sluiting stappen passagiers die per boot van Chiang Rai naar Jinghong reizen 100 kilometer eerder op een bus dan waar ze voorheen zouden overstappen. Jinghong, de hoofdstad van Xishuangbanna is populair bij Thaise toeristen.
Volgens Pakaimas Vierra, vice-voorzitter van de Chiang Rai Chamber of Commerce, heeft de sluiting geen ernstige gevolgen voor het toerisme of vrachtvervoer omdat reizen naar China over de weg gemakkelijker is geworden [geen details].
China is erop gebrand de rivier het hele jaar bevaarbaar te houden c.q. maken voor grote vrachtschepen. Een plan om in het Thaise deel rotsen op te blazen werd onder druk van protesten afgeblazen en dat geldt ook voor een deel tussen Yunnan en Luang Prabang. De protesten daar leidden ertoe dat China het opblazen van rotsen heeft verplaatst naar een deel dat geheel op eigen grondgebied ligt.

Kort nieuws dinsdag 7 januari 2020
– Pagina 4 bevat een paginagroot verhaal over de voorgenomen bouw van de Luang Prabang dam in Laos. Hoofd Chansaveng van het Department of Energy Policy and Planning zegt dat de dam nauwelijks invloed zal hebben op Thailand en op het ecosysteem van de rivier omdat de dam speciaal geconstrueerde ‘fish passages’ heeft, waardoor vissen hun paaigrond kunnen bereiken. De dam is evenals de Xayaburi dam een zogeheten ‘run-off’ dam dus een stuwmeer ontbreekt.

Ik moet het artikel nog eens rustig lezen en er een andere keer op terugkomen, want de Mekong heeft mijn bijzondere aandacht vanwege de constructie van alle dammen die rampzalig, jawel rampzalig, zijn voor het riviermilieu, de visstand, sedimentstroom en uiteindelijk voor het levensonderhoud van miljoenen mensen die van de rivier afhankelijk zijn. Meer weten? Lees de pdf Run-off dam met with reservation.

The oddly blue waters of the Mekong river can be seen in this Dec. 2019 photo taken in Thailand’s Nongkhai province. Laos lies across the river.

Drought, Dams Cause Mekong River in Laos to Turn Unhealthy Blue

A section of the Mekong river in Laos has changed color from muddy brown to blue—a warning sign indicating poor health in Southeast Asia’s most important waterway.
The blue color is a result of a lack of sediment in the water, brought on by this year’s drought conditions and the effects of dams on the river and its tributaries, both inside Laos and upstream in China as well.

Chay, a resident of Khammouane province, told RFA’s Lao Service on Dec. 19, “Right now, the Mekong River is so dry that rocks and sand are exposed, so trucks can run down to the river bed to collect them as construction materials.”
“Now, it’s December and the Mekong River is already this dry, so [when dry season hits in] April it will certainly get worse, much worse,” she said, adding, “the Mekong won’t have any water at all if the dams decide not to release water.”

Expert opinion
Experts believe that the river’s strange hue at this time of year is a very serious problem, more serious than simply the aftereffects of a single drought.

“We should not be fooled by the light quality of an emerald blue river,” said the Stimson Center’s Brian Eyler in an exclusive interview with RFA on Dec. 13.
“An emerald blue river at this time of the year is actually a very unhealthy sign,” said Eyler, the director of Stimson’s Southeast Asia program and an expert on transboundary issues in the Mekong region. Eyler said that the river’s color signals a bleak future for the Mekong.

A group of experts and members of environmental NGOs in Thailand have studied changes in the Mekong from January to December this year and concluded that dams were a major factor in exacerbating drought conditions that led to the river’s water clearing up. They presented their findings at a conference in Bangkok on Dec. 13.

“The Mekong river is dry because of the dams upstream,” said Montri Chanthawong, the director of Mekong Butterfly, a Bangkok-based environmental organization. “China has a plan to build up to 37 dams, and has completed 10 or 11 dams,” he told RFA shortly after the conference. “These dams retain more than 40 trillion cubic meters of water, 90% of the total flow. Only 10% of the water is released downstream,” he added.

In addition to the Chinese dams mentioned by Chanthawong, Laos itself is aggressively damming the river. The Xayaburi dam, one of five planned large dams on the Mekong mainstream, began operations in late October. Laos has also invested in many more smaller dams on the Mekong and its tributaries.

A fisheries expert who also attended the conference also blamed the dams for the conditions. “The Mekong river is dry because of all the dams in the Mekong and its tributaries. The dams block most of the water,” Chaowalit Withayanont told RFA. “The water has turned blue because it is clear enough to reflect the color of the sky. It’s clear because there is no sediment in the water and the dams are blocking all the sediment,” Withayanont said.

Environmental impact
The leader of the Thai Chiengkhong Love environmental group told RFA that the river might not recover. “The Mekong is unnaturally clear. A healthy Mekong may never reappear,” said Niwath Roikeaw. “The MRC (Mekong River Commission) stated that sediments in the Mekong delta would disappear in 2040, but it looks like it’s already happened,” Roikeaw said.

A Lao environmental official in Vientiane who declined to be named said that Lao authorities have yet to study the Mekong’s color change. “I feel bad and concerned about the change. I think that the Mekong has reached a critical stage,” she said. The lack of sediment in the water has had a negative impact on farms and fisheries.

“Many species, including small and large fish, have become extinct, while farmers can’t even grow vegetables on the Mekong bank [anymore],” the coordinator of the Thai Northeastern Mekong Network told RFA.

Laos has built dozens of hydropower dams on the Mekong and its tributaries in its quest to become “the battery of Southeast Asia,” exporting the electricity they generate to other countries in the region, and is preparing to build scores more dams in the years ahead.

Though the Lao government sees power generation as a way to boost the country’s economy, the projects are controversial because of their environmental impact, displacement of villagers, and questionable financial arrangements.

Reported and translated by RFA’s Lao Service. Written in English by Eugene Whong.

(Bron: Radio Free Asia, 26 december 2019)

Kort nieuws 26 maart 2020
Gisteren vergaderde het Thai National Mekong Committee over de 1.400 MW waterkrachtdam. Als ik het goed begrijp heeft de commissie geen bezwaar tegen de dam mits internationaal wordt samengewerkt bij de duurzaamheid van de rivier. De commissie onder leiding van vice-premier Prawit ‘maakt zich zorgen’ dat de nieuwe dam de ecologie van de rivier verder kan schaden, inclusief de sedimentstroom. Kan het nog vrijblijvender? De dammen bovenstrooms houden het sediment tegen waardoor de kleur van de rivier is veranderd van bruin naar lichtblauw.

13 april: Studie Eyes on Earth
• De Chinese dammen in de Mekong hebben vorig jaar tijdens de schadelijke droogte in de landen benedenstrooms grote hoeveelheden water tegengehouden hoewel het waterpeil in het Chinese deel van de rivier hoger dan gemiddeld was. Dit zegt het Amerikaanse research en consulting bureau Eyes on Earth Inc, maar de Chinese regering bestrijdt dit: tijdens het moessonseizoen van vorig jaar zou minder regen zijn gevallen dan normaal.
Meteoroloog en president van Eyes on Earth Basist zegt dat de gegevens deze bewering niet ondersteunen. Satelliet metingen van ‘surface wetness’ in Yunnan wijzen uit dat de gecombineerde hoeveelheid regen- en smeltwater tijdens het natte seizoen van mei tot oktober enigszins boven het gemiddelde lag.
Het waterpeil langs de Thao-Lao grens was bij tijden 3 meter lager dan wat het had moeten zijn. ‘Dit betekent dat China tijdens het natte seizoen niet het water vrijlaat, zelfs wanneer de beperking van water door China ernstige gevolgen heeft voor de droogte benedenstrooms’, aldus Basist.

Kort nieuws 15 april
• Follow-up op de berichtgeving over een studie van het Amerikaanse research en consultancy bureau Eyes on Earth Inc met bewijs dat de elf Chinese dammen vorig jaar tijdens de droogte water tegenhielden toen het waterpeil hoger dan gemiddeld stond. China ontkent dat.
De Mekong River Commission zegt meer informatie aan China te hebben gevraagd, maar ze heeft  slechts de gegevens gekregen van twee meetstations in de boven-Mekong.
Geen van de landen benedenstrooms heeft gereageerd op een verzoek van Reuters om commentaar. De waterstroom op de Mekong is een gevoelige kwestie in de relatie met China. In Thailand zeggen actievoerders op de hashtag #StopMekongDam dat de studie hun vermoedens bevestigt. Ze vragen aan China meer transparantie en samenwerking.

Laos levert plan voor Sanakham dam in
12 mei 2020 – En weer staat een dam op stapel in de Mekong, de levensader voor zestig miljoen mensen in Thailand, Cambodja en Vietnam. De Xayaburi dam (1.285 MW) en Don Sahong dam (260 MW) in Laos kwamen vorig jaar in bedrijf en nu heeft Laos het plan ingeleverd voor de bouw van de Sanakham dam.
De dam (684 MW) wordt 155 kilometer ten noorden van Vientiane gebouwd door een Chinees bedrijf. Naar verwachting begint de bouw later dit jaar en komt de dam in 2028 in bedrijf. Het plan is voor prior consultation voorgelegd aan de andere Mekonglanden Thailand, Cambodja en Vietnam, lid van de Mekong River Commission (MRC), een proces dat zes maanden in beslag neemt. Maar die hebben geen vetorecht.
De milieubeweging en bewonersgroepen langs de rivier hebben zoals bekend grote bezwaren tegen de bouw van nog meer dammen in de rivier. De Sanakham dam is de zesde van negen geplande dammen in de Mekong in Laos. In het Chinese deel zijn al elf dammen in bedrijf.

1 juli: Laos zet bouw Luang Prabang dam door
Laos zet het plan door om in de Mekong een derde dam te bouwen ondanks bezwaren van buurlanden dat de dam de visserij en de landbouw benedenstrooms schaadt. De 1.400 MW Luang Prabang dam is de grootste van de drie dammen, de bouw zou oorspronkelijk dit jaar beginnen.
De regeringen van Thailand, Cambodja en Laos hebben Laos gevraagd meer tijd uit te trekken om de gevolgen vast te stellen, hoewel het verplichte consultatieproces dinsdag is afgelopen, een
procedure overigens die de buurlanden geen vetorecht geeft.
Uit studies van de intergouvernementele Mekong River Commission is gebleken dat dammen in de Mekong de sedimentstroom tegenhouden, essentieel voor bemesting van akkers in de Mekong Delta van Vietnam en de vismigratie blokkeert, waardoor vissen niet meer hun paaigebied kunnen bereiken.

Milieuzorgen over Luang Prabang dam
5 juli – De krant brengt vandaag op pagina 2 een bericht over de voorgenomen bouw van de Luang Prabang dam in Laos. Ik noem het maar even hoewel het weinig nieuwe informatie bevat. Ik meldde al eerder dat Cambodja, Thailand en Vietnam Laos hebben gevraagd een nadere studie te verrichten naar de effecten van de dam, dit bericht zegt dat ze Laos om een ‘rigorous trans-boundary impact assessment’ hebben gevraagd en voorstellen voor extra maatregelen om potentiële negatieve gevolgen te voorkomen.
Voorzitter Somkiat van het Joint Committee van de MRC (Mekong River Commission, een intergouvernementeel, overigens tandenloos overlegorgaan van de Mekonglanden), tevens secretaris-generaal van Thailand’s Office of National Water Resources, zegt: ‘De zorgen die tijdens de consultaties zijn ingebracht zijn dezelfde als die de buurlanden hadden over de Xayaburi dam. Ze hebben betrekking op waterfluctuaties en de veel besproken gevolgen voor de sedimentstroom.’
Volgens de MRC heeft Thailand de ontwikkelaar van de dam gevraagd de grensoverschrijdende gevolgen te bepalen en een endowment fonds (dotatie) te vormen. Cambodja en Vietnam zijn bang dat het sediment niet langer de akkers in hun land zal bereiken, dat nodig is voor bemesting. Vietnam zegt dat de gevolgen van de dam cumulatief geanalyseerd moeten worden omdat er al twee dammen in Laos in bedrijf zijn: de Xayaburi dam en Dan Sahong dam.
Een andere kwestie [die ik niet eerder heb gelezen] is de nabijheid van een actieve breuklijn op 8 km afstand en op 25 km afstand van de historische stad Luang Prabang, door Unesco erkend als werelderfgoed.
Ik herhaal nog even: De dam (kosten US$ 4 miljard) moet 1.460 MW gaan leveren, stroom die vanaf 2027 wordt afgenomen door Thailand en Vietnam. De dam wordt gezamenlijk ontwikkeld door de regering van Laos en het staats elektriciteitsbedrijf PetroVietnam. Zoals bekend hebben de buurlanden geen vetorecht op de bouw.

Scattered boats in the dried up tributary that connects to Tonle Sap lake in Kampong Khleang, Cambodia, on July 6.

Waterpeil Mekong gezakt naar nieuw laagterecord
July 7 – The inter-governmental Mekong River Commission on Friday urged China and Southeast Asian countries to share more data on hydropower dam operations, as water flow in the Mekong hit record low levels for a second consecutive year.

A report by the commission attributes the low water level to two years of reduced rainfall and the operations of 13 Mekong hydropower dams – two in Laos and 11 in China – as well as dams on Mekong tributaries in Laos. The Mekong also flows through part of Myanmar.

The report said the low flow could have severe impacts on communities in its member countries – Cambodia, Laos, Thailand and Vietnam – due to loss of fisheries and irrigation potential.

A local villager drive a boat where the future site of the Luang Prabang dam will be on the Mekong River, outskirt of Luang Prabang province, Laos, February 5, 2020.

21 augustus: China ‘bereid Mekong gegevens te delen’
• Als het waar is, is het groot nieuws, want tot nu toe was China niet erg mededeelzaam over waterstromen tijdens het moessonseizoen in het Chinese deel van de Mekong dat Lancang heet. Maar vrijdag maakte een functionaris van het Thaise ministerie van Buitenlandse Zaken bekend dat China bereid is gegevens te verstrekken aan de landen benedenstrooms, die er al vaak om hebben gevraagd.
Het waterpeil in de Mekong is een politiek gevoelige zaak en de rivier vormt de levensader voor miljoenen boeren en vissers. Eerder dit jaar beschuldigde een Amerikaans researchbedrijf China ervan gedurende de droogte vorig jaar grote hoeveelheden water achter te hebben gehouden, een conclusie die door Beijing is bestreden.

25 augustus
Een functionaris van het ministerie van Buitenlandse Zaken had het vrijdag al gezegd en nu meldt BP dat de Chinese premier Li Keqiang maandag heeft beloofd meer gegevens over waterstromen in de Mekong te delen met de landen benedenstrooms.
’China is willing to offer more assistance within its capacity to other Lancang-Mekong countries for better utilising water resources’, aldus Li Keqiang, geciteerd door het Xinhua News Agency.
Details zijn niet beschikbaar en het is niet eens duidelijk of China de gegevens verstrekt aan de Mekong River Commission, een intergouvernementeel overlegorgaan van Laos, Thailand, Cambodja en Vietnam of dat China  de gegevens binnen zijn eigen Lancang Mekong Cooperation organisatie houdt.

Waterbeheer van gedeelde Mekong is zorgwekkend
30 maart 2021 – Proper ‘water governance’ across borders is critical as dams and development threaten the environment and livelihood of millions, schrijft BP in een groot achtergrondverhaal over de Mekong  in het Asia Focus katern. Gisteren noemde ik het al, vandaag kan ik de infographic en foto’s laten zien. Meer weten? Lees: Sharing the Mekong.

  • Geen Trackbacks
  • Reacties (0)
  1. Nog geen reacties