Het grote geluk van Mac en Theresia (alle afleveringen)

1 Annemarie legde haar hand op de buik van Theresia en zei: Je bent zwanger. Dat hadden Mac en Theresia nog even geheim willen houden, maar nu Annemarie het wist, hoefde dat niet meer. Mac en Theresia leefden een gedisciplineerd leven: ze werkten, aten in hun Love nest zoals ze hun appartement noemden en gingen zelden uit. Mac las veel, vooral kranten, hij was een echte nieuwsjunkie. Theresia had zich geworpen op tekenen en schilderen. Zonder het Mac te vertellen had ze een zwangerschapstest laten doen. ’s Avonds vertelde ze Mac het grote nieuws. Ze kon wel juichen van geluk, want had ze niet jaren gedacht onvruchtbaar te zijn, nadat een Filipijnse arts een naar later bleek foutieve diagnose had gesteld.

2 Mac was blij voor Theresia, hij wist van haar kinderwens. Zelf reageerde hij ogenschijnlijk onaangedaan op Theresia’s mededeling, maar zo was hij nu eenmaal: hij liep niet te koop met zijn emoties en kon ze moeilijk uiten. In het begin van hun relatie had Theresia moeite gehad met zijn afstandelijke houding, maar allengs had ze begrepen dat achter dat masker een zee van emoties kolkte. Hij uitte ze met kleine dingen, zoals die keer dat hij haar een orchidee gaf. ‘Speciaal voor jou gestolen uit een tuin waar ik langs kwam. Mooi hè’, zei hij. ‘Da’s heling, als ik hem aanneem’, zei ze adrem. ‘Maar voor jou ga ik door het vuur. Je zoekt me toch wel op in de gevangenis, hè?’

3 Theresia’s zwangerschap verliep grotendeels probleemloos. In het begin had ze last van ochtendmisselijkheid, maar die verdween na verloop van tijd. Pas toen haar lichaam begon uit te dijen, kregen collega’s in de gaten dat ze zwanger was, want ze had niets verteld. Theresia rookte en dronk niet, dat was goed voor de kleine Mac II. Ze at gezond: veel fruit, veel groentes. Bij voorkeur van een markt waarop biologisch geteelde producten werden verkocht. Daarvan had je er een aantal in Bangkok. Ze ging met zwangerschapsverlof, maar kocht geen babykleertjes, want dat brengt ongeluk, wilde het bijgeloof. Toen de weeën begonnen, bracht Mac haar naar het ziekenhuis, waar ze beviel van een gezonde baby. Een jongetje, maar dat wist ze al.

4 Hoewel niet gebruikelijk in Thailand was Mac aanwezig bij de bevalling. Thaise mannen mogen er nooit bij zijn, Mac als buitenlander wel. Bovendien waren bevallingen hem niet vreemd, want die hadden deel uitgemaakt van zijn artsenopleiding. Niettemin was deze bevalling anders. Hij stond er niet bij als arts maar als verwekker. De bevalling ging van een leien dakje. De ontsluiting kwam snel, Mac II kon blijkbaar niet wachten om de grote wereld in te gaan. De eerste minuten bracht hij door op de buik van Theresia. Mac heette hem in stilte welkom, hij kuste Theresia en haalde wat eten voor haar, want ze had honger.

5 Annemarie en Dick zochten Theresia en Mac II op in haar kamer. Theresia lag er stralend bij. Mac II sliep. Annemarie streek hem over zijn voorhoofd. ‘Een lekker mannetje’, zei ze en dat zei ze niet over elke baby, zowel jongetje als meisje. De meisjes werden niet allemaal als toekomstige schoonheidskoningin geboren, de jongens niet allemaal als een Adonis. ‘Hoe voel je je?, vroeg Annemarie. ‘Een beetje moe, da’s alles. Mac heeft eten voor me gehaald. Ik had een enorme honger na de bevalling.’ Annemarie en Dick bleven niet lang. Ze lieten Theresia alleen met haar prille geluk. Mac stak ook nog even zijn hoofd om de deur. ‘Gefeliciteerd papa’, zei Dick. ‘Je hebt je best gedaan.’

6 Ondanks haar fragiele gestalte was Theresia een sterke meid. Ze bleef niet de voorgeschreven week in het ziekenhuis, maar vertrok al na twee dagen. Dat kostte wel enige overredingskracht, want Thaise ziekenhuizen zijn als de dood voor schadeclaims. Theresia moest een verklaring tekenen dat ze het ziekenhuis niet aansprakelijk zou stellen voor complicaties als gevolg van de kortere verblijfsduur in het ziekenhuis. Mac vond het prima. Hij verdacht particuliere ziekenhuizen er al lang van ruimere behandelingsperiodes voor te schrijven dan in de VS en Europa gebruikelijk is om meer geld te vangen. Had het er met Dick wel eens over gehad. Die dacht dat ook.

7 Na enkele weken ging Theresia weer aan het werk, drie dagen per week, en Mac ging een dag minder werken voor een zogeheten papa dag. Een Filipijnse nanny nam de overige twee dagen voor haar rekening. Mac was vrij bedreven in babyverzorging, verschoonde luiers, deed het kind in bad en masseerde het daarna met olijfolie wat Mac II heerlijk vond. Theresia was door collega’s en het ziekenhuis overladen met cadeaus. Kleine Mac zou nog vele extra jaren baby moeten blijven om ze allemaal te dragen. Of lagen ze klaar voor de volgende gezinsuitbreiding want op één been kun je niet lopen? Theresia wilde wel, Mac vond dat ze maar eens een jaartje moesten wachten.

8 Nanny Nancy werkte bij nog een chirurgengezin, drie dagen per week, en verhuurde zich de overige dagen als babysitter. Dat leverde bij elkaar een aardig inkomen op, meer dan een beginnend verpleegster verdient, maar ze moest daarvoor wel langer werken. En de inkomsten uit babyzitten fluctueerden. Theresia en Mac spraken af Mac II tweetalig op te voeden. Uit research blijkt dat dat gunstig is voor de ontwikkeling van een kind. Dus zouden Nancy en Theresia Tagalog spreken en Mac Engels. Maar aan spreken was Mac nog lang niet toe. Zijn leventje bestond voorlopig uit eten, slapen, poepen, pissen en een enkele keer huilen.

9 Theresia gaf Mac II de borst en toen ze ging werken, wipte ze in de pauzes even naar huis om Mac te voeden. Dat had ze afgesproken met het ziekenhuis. En wanneer er iets tussenkwam, kon ze altijd nog in het ziekenhuis kolven. Het ziekenhuis had daarvoor een speciale ruimte gereserveerd. Theresia was niet de enige die er gebruik van maakte. Ze vond het niet erg als anderen tegelijkertijd aan het kolven waren, maar die moesten dan wel geen bezwaar maken. Theresia had in haar jeugd niets anders gezien dan moeders die de borst gaven, alhoewel flesvoeding toentertijd sterk werd gepropageerd. Maar ze geloofde niet dat die gezonder was en Mac wist dat het niet zo was.

10 Theresia had in de 7-Eleven eens gezien hoe een jochie zijn grootmoeder terroriseerde. Hij had snoep gepakt en wilde dat bij het afrekenen niet loslaten om te worden gescand. Het knaapje schreeuwde de zaak bij elkaar. Het was Theresia ook al in het ziekenhuis opgevallen. Veel Thaise peuters en kleuters, vooral jongens, zijn kleine dictatortjes. Ze krijgen hun zin, worden volgestopt met snoep en softdrinks, maar met een gezond stukje fruit zie je ze zelden. Dat nooit, nam Theresia zich voor met Mac II, Mac dacht er net zo over. Toen Mac II wat ouder was, mocht hij ook alleen maar naar kinderprogramma’s op de tv kijken, verder bleef de tv uit. Hij werd ook niet zoet gehouden met een mobieltje, hij had zijn speelgoed. Educatief verantwoord, grapte Mac wel eens. Theresia leerde hem kinderliedjes en Mac deed spelletjes met hem die hij uit zijn kinderjaren kende.

11 Het leven van Mac en Theresia draaide nu wel erg om de boreling, alsof dat het enige was wat telde. Dat begon Mac op een gegeven moment te ergeren. Hij herinnerde zich dat zijn ouders blij waren op zaterdag samen te zijn, wanneer de kinderen hun eigen bezigheden hadden, zoals sport en padvinderij. Zijn moeder had hem dat eens verteld. Mac sneed het onderwerp voorzichtig aan. Hij wilde niet de indruk wekken dat hij ongelukkig was met Mac II of jaloers op de aandacht die hij kreeg. Ze hadden een goed gesprek en besloten meer tijd met elkaar door te brengen. Gingen zo nu en dan uit, naar een concert of zo, of maakten een weekendtrip naar een resort waar ze zich volop aan de liefde overgaven. Mac II was dan in goede handen bij Nancy.

12 Mac II werd 1 jaar. ‘Hoe zullen we dat vieren?’, vroeg Mac. ‘Hij is nog te jong om te beseffen wat een verjaardag is.’ Maar om de heugelijke dag zonder feestelijkheden te laten passeren, leek hem nou ook weer niet een goed idee. Wat dan wel? ‘Zullen we een verjaardagstaart kopen en die met zijn tweeën soldaat maken tot we misselijk worden?’, stelde Mac voor. ‘Afgekeurd’, zei Theresia die ook wel begreep dat Mac niet serieus was. Theresia was trouwens geen zoetekauw, ze werd bij wijze van spreken al misselijk als ze een taart zag. Dus wat haar betreft geen verjaardagstaart. ‘Laten we Dick en Annemarie uitnodigen en met zijn vieren ergens gaan eten.’ ‘Ja, met taart als dessert’, probeerde Mac nog . ‘Nou, die eet je dan maar zelf op’, zei Theresia. ‘En als je misselijk wordt, ga je maar op de bank slapen.’

13 Uit Nederland kwam het bericht dat tante Mathilde was overleden. Ze was vredig in haar slaap heengegaan en de volgende dag gevonden door een buurvrouw die zag dat de gordijnen dicht bleven. Het bericht kwam als donderslag bij heldere hemel. Annemarie wist niet beter dan dat ze kerngezond was. ‘De verkeerde mensen gaan dood’, zei ze met tranen in haar ogen tegen Dick. ‘Arme tante, maar gelukkig heeft ze niet geleden.’ Tante had haar zaakjes goed geregeld. Het huis zou de verkoop ingaan met familie als preferente koper. De testamentair executeur meldde verder dat tante een trustfonds had geopend met Annemarie als begunstigde. Op enkele sieraden had tante een sticker geplakt met haar naam. Wat moest hij daarmee doen, vroeg hij.

14 Mathilde was 83 geworden, 2,5 jaar ouder dan de gemiddelde leeftijd van vrouwen in 2016, aldus cijfers van het CBS. Misschien was het maar beter zo voordat ze aan allerlei ouderdomsziektes zou gaan lijden. En alhoewel ze een redelijk druk sociaal leven had, was ze toch maar alleen. Tijdens het bezoek van Dick en Annemarie had ze niet geklaagd over eenzaamheid, maar Annemarie wist wel beter. Tante leefde in een fantasiewereld met haar verhalen over buitenlandse reizen, die ze nooit had gemaakt. Ze vertelde ook over haar ontmoetingen met adellijke dames en oud-Indiëgangers in sjieke tearooms in Den Haag. Ontleend aan Couperus, van wie enkele boeken in de boekenkast stonden?

15 Het bericht over Mathilde’s overlijden kwam enkele dagen voordat ze de verjaardag van Mac II zouden vieren. Maar het leven gaat door, dus het verjaardagsfeestje ging ook door. Talloze eetgelegenheden passeerden de revue, maar uiteindelijk kozen ze voor het Spaanse tapasrestaurant in Silom soi 4 waar Dick en Annemarie al eerder hadden gegeten. Deze maal geen tapas, maar paella voor vier. Op de kaart stond dat de bereidingstijd 45 minuten bedroeg, wat een belofte inhield over de kwaliteit van het gerecht. Ze werden niet teleurgesteld: de paella was hemels. Ze slenterden daarna over Patpong en streken neer in een rustige zaak met één pooltafel. Dick speelde tegen Mac, Annemarie tegen Theresia. Maar ze bakten er niet veel van, ook Dick niet die toch tijdens zijn retraite veel met Peter had gepoold.

16 Peter en Marloes hadden er graag bij willen zijn, maar om nou voor één avondje zes uur heen en zes uur terug in de bus te zitten, stond hen tegen. Als ze die kant op kwamen, dan toch minstens voor enkele dagen, want zo’n busreis hakte er altijd wel in. De nachtbussen waren weliswaar comfortabel met op vliegtuigstoelen lijkende zitplaatsen, maar van slapen kwam nooit veel. Zo goed waren ze nog niet geïntegreerd. Thai, zo leek het, kunnen op elke plaats, op elk moment en in elke houding slapen. Ze slapen zittend in de metro, ze liggen op bankjes en zwervers slapen op straat. Maar Peter en Marloes hadden voor een verkwikkende nachtrust een comfortabel bed nodig.

17 Peter en Marloes waren huismussen. Ze kenden geen andere expats, wat maar beter was want in die kringen wordt veel geroddeld. Peter was een keer beland in een etablissement waar een groepje Engels sprekende expats zaten. Ze hadden het over Thaise vrouwen (die natuurlijk op hun geld aasden) en voetbal, een sport die Peter maar matig interesseerde. Nee, met zulke mensen wilde hij niet omgaan. Ze zaten trouwens al aan het bier, alhoewel het ochtend was. Peter zou op dat tijdstip geen slok door zijn keel kunnen krijgen. Hij hanteerde de bekende tropenregel: geen alcohol voor zonsondergang, met als eigen aanvulling: en daarna gematigd.

18 Peter en Marloes zagen elkaar minder dan ze zouden willen, want beiden maakten lange werkdagen. Wat dat betreft leken ze op Thaise echtparen, van wie de man soms zelfs in het buitenland werkt en eenmaal per jaar of nog minder thuiskomt. Peter had het naar zijn zin op de bamboeschool. Marloes werkte parttime in een kliniek. Haar zwemschool trok nog steeds nieuwe klantjes, maar die moest ze soms op de wachtlijst zetten omdat ze maximaal 20 leerlingen per groep toeliet. Zo kregen ze allemaal voldoende aandacht. Eén van haar pupillen was Edward, zoon van een Britse vader en Thaise moeder. De vader bracht hem wel eens weg en wachtte daarna in de hotellobby geduldig tot het eind van de zwemles. Zo kwamen Marloes en Peter met het echtpaar in contact.

19 Philip was een gepensioneerde GP uit de Midlands, die zich na zijn pensioen in Thailand had gevestigd. Hij had een huis in Buriram laten bouwen, maar daar had hij spijt van. Na een jaar lekte het dak al, er waren problemen met de watervoorziening, elektriciteit en nog wat meer dingen. Het had heel wat geld gekost om dat allemaal in orde te brengen. Philip was op en top een Brit, hij sprak een soort Engels waar Peter gek op was. Daardoor verbeterde zijn eigen Engels ook weer, wat wel nodig was want door de omgang met zijn collega’s op school was zijn Engels sterk achteruit gegaan. De Thaise onderwijzers spraken maar matig Engels, articuleerden slecht en gebruikten grammaticale constructies ontleend aan het Thais.

20 Philip sprak en las Thais. Hij had tientallen boeken over Thailand gelezen, zijn boekenkast stond vol met wetenschappelijke werken en romans van Thaise schrijvers. Hij had het middelbare-schooldiploma Thais gehaald en kreeg nog elke week een uurtje les van een privé-onderwijzer. Philip vond: Als je emigreert, moet je de taal van het land leren, anders blijf je een vreemdeling. Maar misschien had hij een talenknobbel, want hij maakte zich de taal vrij gemakkelijk eigen. Peter en Marloes hadden daarentegen grote moeite de taal onder de knie te krijgen. Ze konden zich net redden, maar een goed gesprek in het Thais voeren, lukte niet.

21 Philip had na de zwemles Marloes uitgenodigd om met Peter eens langs te komen. Come and have a drink. Een concreet tijdstip had hij niet genoemd. Peter twijfelde, hij wist dat zo’n uitnodiging ook kan betekenen: haal het niet in je hoofd langs te komen. Vaak is het niet meer dan beleefdheidfrase. Maar toen Philip later de uitnodiging herhaalde, was wel duidelijk dat die gemeend was. Op zekere middag gingen ze op theevisite. Philip’s vrouw Sasithorn had een High Tea bereid met flinterdunne sandwiches, scones met clotted cream, muffins, cakejes, petits fours, soesjes, shortbread en koekjes. Marloes, zelf kookgek, vroeg zich af waar Cat, zoals haar bijnaam luidde, de ingrediënten allemaal gekocht had. Ze kon zich niet herinneren die zelf ooit gezien te hebben bij Foodland of andere grote kruideniers.

22 Sasithorn was tijdens een vakantie in Engeland door een tante van Philip ingewijd in de fijne kneepjes van de Britse keuken. Want zoals de uitdrukking luidt: De liefde van de man gaat door de maag. Tante leerde haar ook steak and kidney pie maken en Irish Stew. Omdat clotted cream niet te koop is in Thailand, had ze een flinke voorraad potten meegenomen en telkens wanneer kennissen deze kant uitkwamen, vroeg ze hen die aan te vullen. Sasithorn kwam uit Phayao, een provincie in het Noorden van Thailand. Niet uit de Isaan, het Noordoosten, waar de meeste Thaise vrouwen van expats vandaan komen. Ze sprak niet veel Engels. Philip sprak een mengelmoesje van Thais en Engels met haar.

23 Het klikte tussen Philip en Peter. Philip was al net zo easy-going als Peter en ze waren beiden gek op de humor van John Cleese. Philip deed met zijn lange benen zijn silly walk wel eens na – dan lag Cat in een deuk. Peter speelde de bekende scène met de Hitlergroet na uit Fawlty Towers, maar daar begreep Cat niet veel van. Een school in Chiang Mai had eens een scheve schaats gereden doordat de leerlingen de jaarlijkse sportdag openden met een optocht door de stad waarin ze gekleed in uniformen van de SS met swastika armbanden liepen. Ze hadden geen idee hoe aanstootgevend dat was.

24 Het contact met Peter, Dick’s poolmaatje tijdens zijn verblijf bij de boer, en Marloes, die Annemarie tijdens haar Wenenreis had ontmoet en een hartsvriendin was geworden, stond al een tijdje op een laag pitje. Ze waren elkaar niet vergeten – stel je voor –, Peter en Marloes hadden hun huwelijksreis naar Thailand gemaakt, maar daarna nam de emailwisseling in frequentie af. Peter en Marloes hadden het druk met het betrekken van een nieuwe woning, Annemarie en Dick maakten lange werkdagen en hadden daarna weinig puf meer om te schrijven. Maar uit het oog, betekende niet uit het hart. Marloes schreef dat ze hun volgende vakantie een Azië-reis wilden maken waarbij ze ook Thailand zouden aandoen. ‘Super’, schreef Annemarie terug. ‘We verheugen ons op jullie komst.’

25 Peter was blij met Philip’s voorstel. Hij was niet zo ondernemend en dat gold ook voor Marloes. Ze waren content met hun leven. Bij toeristen bekende bezienswaardigheden hadden ze niet eens gezien. Maar het door Philip voorgestelde uitstapje leek hen wel leuk. ‘We gaan op schoolreis’, zei Peter en begon te scanderen ‘Zo gaat-ie goed, zo gaat-ie beter, alweer een kilometer.’ Zijn gedachten gingen terug naar de schoolreisjes die hij met de kinderen van zijn dorpsschooltje had gemaakt. Vast onderdeel: tussen de banken kruipen wanneer ze terugkwamen, zodat de wachtende ouders zouden denken dat de bus leeg was. Die speelden het spel mee, want als kind hadden ze hetzelfde gedaan.

26 De reis naar Phayao duurde lang, dus ze arriveerden pas aan het eind van de avond op hun bestemming. Peter en Marloes waren onderweg enkele malen ingedut, iets wat hen in een interliner zelden lukte. Cat had de hele reis geslapen, Philip was het grootste deel van de reis klaarwakker. In Phayao was het even zoeken naar het hotel waarin ze twee kamers hadden gereserveerd. Cat wilde eerst nog wat eten, dus hun wegen scheidden zich bij de hotelreceptie. Peter en Marloes sliepen liever niet met een volle maag. Ze zochten hun kamer op en vielen als een blok in slaap.

27 Uitslapen was er de volgende ochtend niet bij, maar ze namen wel de tijd voor het ontbijt. Het busje zou hen om 9 uur ophalen. ‘Goed geslapen?’, vroeg Philip aan Peter en Marloes. ‘Als een roos’, antwoordden ze in koor. Philip vertelde dat hij om een andere kamer zou vragen, want ze hadden tot diep in de nacht veel last gehad van een disco in de buurt. Had de receptie niets over gezegd. Peter, Marloes en Philip bestelden een continental breakfast, Cat een rijstgerecht. Na het ontbijt wisselden Philip en Cat van kamer en Peter probeerde de krant te lezen, maar hij hing de stokkrant snel terug. Lastig lezen, vond hij. Marloes maakte aantekeningen in haar reisdagboek geïllustreerd door een schets van de straat waar het leven intussen op gang was gekomen.

28 Philip was de enige in het gezelschap die rookte. Hij liep naar buiten en stak zijn Sherlock Holmes pijp op. ‘Waar is je jachtpet? En je vergrootglas?’, spotte Peter. Philip legde uit dat z’n pet bij hen deerstalker heet, maar dat woord kende Peter niet. Het enige verhaal dat hij van auteur Conan Doyle had gelezen was The hound of the Baskervilles, een boek dat hij op school op zijn Engelse leeslijst had gezet. Maar hij kon zich er niets van herinneren. ‘Waar koop jij je pijptabak’, wilde Peter weten. Philip, ad rem als altijd: ‘Van plan om aan de pijp te gaan?’ ‘Nee, en ook niet de pijp uit’, reageerde Peter, al even ad rem. Maar het vereiste heel wat uitleg om de onvertaalbare woordspeling toe te lichten. Het hielp dat Engeland ook eendenkooien kende.

29 Peter had er op school aan de hand van een schoolplaat wel eens les over gegeven en dat niet alleen; hij had de kinderen ook laten proeven hoe eendenvlees smaakt. In Thailand staat eendenborst in tal van eethuizen op het menu, maar Peter was er niet gek op. Hij vond het vlees te droog. Liever een mals stukje kip, maar eigenlijk at hij het liefst vis. Phayao was dus the place to be voor hem. De visrestaurants aan de boulevard boden een ruime keus. Die avond zouden ze er met zijn vieren eten. Alleen al bij de gedachte daaraan liep het water hem in de mond.

30 Marloes had in Thailand tekenen en schilderen weer opgepikt, waarin ze op school hoge cijfers had gehaald. Het aquarel en de houtskooltekening waren haar favoriete technieken. Beide waren perfect geschikt voor Thailand. Ze had haar aquarel-kit niet meegenomen, wel een schetsboekje om aan de hand van schetsen en foto’s die ze maakte, haar observaties later uit te werken. Wat Analayo bood een ideaal standpunt voor een aquarel van het meer van Phayao. Marloes kon lyrisch over het aquarel praten. ‘Het aquarel is geboren uit de eerste lichtstralen van de maan en de laatste van de zon’, citeerde ze uit de Kleine Johannes.

31 Het aquarel is een etherisch genre, waarvan de oorsprong in de Hof van Eden moet hebben gelegen, meende ze. ‘Waarom zit je dan niet in je blote kont achter je schildersezel’, had Peter eens gegrapt, maar die opmerking viel niet echt goed. ‘Kunstbarbaar. Zou je wel willen, geile beer.’ In Nederland had ze hem wel eens meegesleept naar een museum, maar geen enkel kunstwerk bracht hem in dezelfde staat van vervoering als Marloes. Knap, vakkundig gemaakt, meer wist hij er niet over te zeggen. Marloes veronderstelde: ‘Ze komen niet bij jou binnen. Dat is het.’

32 Marloes had na de middelbare school naar de kunstacademie willen gaan. Maar haar vader had haar dat sterk ontraden. In de kunst valt geen droog brood te verdienen, of je moet heel erg goed zijn, zei hij. Veel kunstenaar hielden zich toentertijd in leven dankzij de BKR, ze leverden eenmaal per jaar een werkje in bij hun gemeente dat werd opgeslagen op de gemeentelijke zolder en in het beste geval wel eens via een artotheek werd uitgeleend. Marloes’ vader adviseerde de verpleegstersopleiding. Zieken zullen er altijd zijn, zei hij. Het was een goed advies, zoals later zou blijken toen ze gediplomeerd was. Marloes was een empathische verpleegster en dat waren ze niet allemaal.

33 Annemarie was uit hetzelfde hout gesneden. Misschien dat het daarom had geklikt tussen die twee op hun alleenstaandenreis naar Wenen. Ook tijdens die reis had Marloes een dagboekje bijgehouden en schetsjes gemaakt. Maar het was er lange tijd niet van gekomen ze uit te werken. En toen ze zich ertoe zette, was de herinnering vervaagd. Die fout maakte ze niet in Thailand. De dag nadat ze waren teruggekeerd, zat ze ’s avonds al achter haar schildersezel omringd door schetsen met de foto’s op haar mobieltje onder handbereik.

34 De eerste dag Phayao werd besloten in een visrestaurant aan de boulevard van Phayao. Ze zaten onder het afdakje van het restaurant met uitzicht op het meer. Cat bestelde het eten: vier verschillende soorten vis, op verschillende wijze bereid. De serveerster vertelde dat in het meer 22 verschillende soorten vis zijn gevonden. De meest dominante was de in het meer uitgezette tilapia, een vissoort die Peter vrij smakeloos vond. Maar de andere visjes die op tafel kwamen, zoals de meerval, klimbaars en pla thu (kleine makreel) bevielen hem wel. ‘Als ik hier zou wonen, zou ik elke dag vis eten. Zelf gevangen en zelf bereid’, zei hij. Maar dat zat er in Buriram niet in. De school beschikte weliswaar over een visvijver, maar die bevatte te weinig vis om alle leerlingen en het personeel regelmatig van vis te voorzien. En de vis op de markt was aan de prijzige kant.

35 Wanneer Peter iets lekker vond, at hij altijd te veel en dat brak hem ’s nachts op. Zijn maag protesteerde, waardoor hij om de haverklap wakker werd. En hij niet alleen, want ook Marloes werd dan wakker. Ze had inmiddels een aardig idee van het kantelpunt tussen veel en te veel en greep meestal tijdig in. Zo ook bij de vismaaltijd. Toen hij dan ook voor de zoveelste keer wilde opscheppen, greep ze in en gebaarde hem te stoppen. Onopvallend zodat de andere tafelgenoten het niet merkten. Peter was haar er dankbaar voor. Hij wist: geen maagpijn vannacht.

36 Cat vroeg om een doggy bag, want er was nog het nodige over. ‘My breakfast’, zei Philip. ‘For my family’, corrigeerde Cat hem. ‘That’s right’, gaf Philip toe, want hij had in Engeland al lang geleden kipper bij het ontbijt vervangen door cornflakes en in Thailand was hij op de Franse tour gegaan met twee croissantjes, gesopt in een kom koffie. Om een uur of tien hielden ze het voor gezien. Het personeel had de tafel afgeruimd en de rekening neergelegd. Ze stapten in het busje, maakten de bestuurder wakker die erin had liggen slapen, en keerden terug naar hun hotel.

37 De familie van Cat woonde niet in de stad, maar een paar kilometer verder op het platteland. Haar bejaarde vader woonde daar met zijn nieuwe al even bejaarde vriendin in een klassiek houten huis op palen, een veel toegepaste bouwwijze in Thailand. De Japanse lover van haar zus had op het erf een kleine villa laten bouwen. Haar eerste kindje had het syndroom van Down en ging naar een speciale school, haar tweede kindje verwekt door de Japanner was enkele weken na de geboorte overleden. Volgens haar als gevolg van een medische misser, maar je gelijk halen in dit soort gevallen is uiterst zeldzaam. Philip had haar afgeraden de arts aan te klagen. Kost een kapitaal, duurt lang, kans op succes uiterst gering, zei hij.

38 Peter had een fles whisky meegenomen voor de vader, niet beseffend dat het vastentijd was dus de fles ging ongeopend de kast in. Vaders trots was zijn boomgaard, waarin verschillende soorten fruitbomen stonden. Na een rondleiding door Cat werd het gezelschap vergast op een Thaise maaltijd. Tientallen schaaltjes stonden klaar. De meeste gerechten kwamen Philip bekend voor, Peter en Marloes hadden geen idee wat het allemaal was. Sommige zagen er niet uit, sommige roken onaangenaam, zeg maar gerust stonken, en de meeste vonden ze niet lekker. ‘Nou, dit is dus de veel geroemde Thaise keuken’, sneerde Peter. ‘Lijkt in de verste verte niet op wat Thaise restaurants in Nederland op tafel zetten.’

39 ‘Klopt’, zei Philip. ‘Dat geldt ook voor ons aan de andere kant van de Noordzee. Weet je, onze Thaise keuken is een elitekeuken. Kijk maar naar de ingrediënten die erin zijn verwerkt. Gewone mensen in Thailand kunnen dat nooit betalen. Ik vind trouwens vaak Thaise restaurants meer lijken op Chinese. En wat we hier krijgen voorgeschoteld is geen gewone maaltijd, maar een koningsmaal. Ze hebben echt hun beste beentje voor gezet. Zal ook wel het nodige gekost hebben. Ik geef ze bij vertrek wel een envelopje met inhoud.’ ‘Doe ik aan mee’, zei Peter die zijn sneer na deze uitleg betreurde. Na de maaltijd had Peter een half uurtje willen rusten. Dat was hij gewend op school. Maar de enige slaapplaats was een dun matje op een harde houten vloer. Hij hield het nog geen vijf minuten vol.

40 Na de maaltijd brachten ze een bezoek aan een dorp waar de oudere zus van Cat woonde. Ook daar stond een maaltijd klaar, gelukkig met gerechten die beter aansloten bij de smaak van Peter en Marloes, zoals gebakken rijst met garnaaltjes. Kwam goed uit want ze hadden bij Cat’s ouders heel weinig gegeten en hun maag rammelde nog. Oudere zus stond op de versmarkt van het dorp, ze verkocht groentes die nog weinig door Thai werden gegeten, zoals broccoli en bloemkool. Maar de grootste omzet maakte ze doordat hotels in Phayao inkopen bij haar deden. ‘Iets voor jou, Peter? Voor op school’, suggereerde Marloes. Peter knikte, dat had hij ook al bedacht.

41 Wat oudere zus deed, een niche markt opzoeken, was eigenlijk heel on-Thais. Daarom zijn er zoveel kapsalons en kleine kruideniertjes. Thai die een bedrijfje willen beginnen, redeneren: mijn buurman verdient geld met zijn zaak, dan begin ik ook zo’n zaak. Toen zus begon die vreemde groentes te verkopen op de markt, verklaarden de andere marktvrouwen haar dan ook voor gek. Daar valt toch geen droog brood mee te verdienen, zeiden ze. Wie eet dat nou? Maar zus liet zich niet van de wijs brengen. Ze zette stug door, gaf kookdemonstraties en liet marktgangers proeven. Zo bouwde ze langzaam een klantenkring op die voldoende inkomsten opleverde om van te leven.

42 Annemarie at in Nederland altijd om zes uur. Dat was er in haar jeugd ingehamerd. Die gewoonte liet ze in Thailand varen. Ze kwam er al snel achter dat de hitte niet erg bevorderlijk is voor de eetlust. Vaak werkte ze trouwens nog op dat tijdstip. Het werd zeven uur, acht uur, soms zelfs later. Van de Thaise keuken vond ze maar enkele gerechten lekker. Zelfs pad thai, een veel gegeten gerecht, behoorde niet tot haar favorieten.
Maar Europees eten betekende duurder eten en als Thaise koks zich waagden aan pasta-gerechten, was het resultaat om te huilen. Spaghetti bolognese bijvoorbeeld leek wel tomatensoep, pizza’s waren allemaal op Amerikaanse leest geschoeid. De bodems leken wel scheepskaak, bij ingrediënten was het motto: zoveel mogelijk verschillende, waardoor de pizza nergens meer naar smaakte. Gelukkig telde Bangkok wel enkele uitstekende Italiaanse pizzeria’s/restaurants. Dick en Annemarie aten er wel eens.

43 De ideeën van oudere zus klonken als muziek in de oren van Peter. Want ook op zijn school was het gebruik van pesticiden en chemische kunstmest taboe. ‘Wat een ondernemende vrouw’, zei hij tegen Philip. ‘Zo heel anders dan de meeste boeren. Die voeren hun bedrijf net zo als hun ouders en zien amper kans hun hoofd boven water te houden.’ ‘Ja, zitten vaak gevangen in een vicieuze schuldencirkel. Hoge productiekosten, lage opbrengst per rai en fluctuerende prijzen’, zei Philip die veel gelezen had over de Thaise landbouwproblemen. Hij peinsde al langer over een manier om oudere zus te helpen. Misschien kon Peter daarbij van dienst zijn.

44 ‘Moeten we vaker doen’, zei Peter toen ze ’s avonds in hetzelfde visrestaurant als de eerste dag waren neergestreken. ‘Erg gezellig  zo met zijn vieren. Ik had echt een vakantiegevoel.’ Marloes viel hem bij. Ze had het weekend veel met Cat gepraat, voor zover dat ging want Cat sprak slechts mondjesmaat Engels en haar Thais werd niet altijd door Cat begrepen. Verkeerde toonhoogte. Soms bood het woordenboek uitkomst dat ze had meegenomen. En als laatste redmiddel was er altijd nog gebarentaal. Cat was eenmaal met Philip in Engeland op vakantie geweest en daar wist ze smakelijk over te vertellen, vooral over de kooklessen van Philip’s tante.

Epiloog
De auteur heeft geen greep meer op zijn personages. Het feuilleton Het grote geluk van Mac en Theresia is overgenomen door Peter en Marloes en twee nieuwe personages zijn ten tonele verschenen: Philip en Sasithorn aka Cat. Peter en Marloes kwamen met hen in contact omdat hun zoon zwemles krijgt van Marloes. Philip is een gepensioneerde huisarts uit de Midlands, Cat is huisvrouw. Nog wel want in het volgende feuilleton realiseert ze een droom. Benieuwd welke? Lees  feuilleton nummer 8: Sasithorn heeft een droom.

Reacties niet mogelijk